طراحي فضاي سبز منظر جاده اي آزاد راه تهران – كرج با رويكرد ار تقاء كيفيت زيست محيطي و عملكردي

امروزه با گسترش شهرها و زيرساخت‌هاي حمل‌ونقل جاده‌اي بالاخص محورهاي مواصلاتي بين‌شهري در كشورهاي درحال‌توسعه ازجمله ايران ، شاهد پيدايش سيماي سرزميني تخريب‌شده متأثر از اين پديده هستيم. لكه‌هاي بزرگ رهاشده در حاشيه بزرگراه‌ها و آزادراه‌ها كه به عرصه‌هايي باكيفيت بصري نامناسب و مخدوش شده پس از احداث جاده‌ها تبديل‌شده و با توجه به دارا بودن وسعت زياد به لحاظ سيماي سرزميني و منظر شهري ، عملكرد اجتماعي و خدماتي از وضعيت نا به هنجار و نا به ساماني رنج مي‌برند.حال‌آنكه به لحاظ دسترسي و ساختار لبه‌اي در حاشيه راه‌ها،وضعيت توپوگرافي و بستري با غناي زيست‌محيطي از پتانسيل‌هاي بالاي سرزميني به‌منظور تبديل‌شدن به منظري كارآمد از جهت هويت و سيماي بصري و ارائه خدمات اجتماعي و با كيفيت بالاي عملكردي برخوردار مي‌باشند. پژوهش حاضر كه به‌صورت موردي بخشي از آزادراه تهران-كرج حدفاصل گرم‌دره و پل فرديس به طول 14كيلومتر موردمطالعه و طراحي قرارگرفته است. در اين پژوهش ضمن توجه به افزايش كيفيت بصري سيماي سرزميني حاشيه آزادراه تهران-كرج و منظرسازي با استفاده از افزايش سرانه فضاي سبز ؛ سعي شده است برنامه‌ريزي و طراحي فضاهايي جهت خدمات اجتماعي و عملكردهاي رفاهي انساني نيز مورداشاره قرار گيرد. نقشه‌هاي مسير با استفاده از نرم‌افزارهاي ArcGis.ver10.3 و Autodesck Autocad . ver2018 استخراج شد.سپس تصاوير ماهواره‌اي وضع موجود با رزولوشن 19از نرم‌افزارuniversal map downloader و ماهواره yandex روسيه با نقشه‌هاي حاصل از طرح تفصيلي اتوكدي و شيپ فايل‌ها در قالب لايه‌هاي اطلاعاتي برهم پوشاني و سكانس بندي شده و مكان‌هاي موردنظر مشخص و به‌صورت بازديد و پيمايش ميداني از سرتاسر مسير تصويربرداري صورت گرفت.هر سكانس با توجه به كاربري اراضي و مكان‌هاي با پتانسيل مناسب مورد طراحي منظر و فضاي سبز قرار گرفتند. ازجمله نتايج پژوهش حاضر را مي‌توان به عملكرد بالاي پهنه‌هاي موجود در حاشيه جاده‌ها جهت افزايش ساختارمندي، هويت و خوانش فضايي و كالبدي در منظر و سيماي سرزميني ؛ و ارتقاء كيفيت زيست‌محيطي كشور ذكر كرد.