اثر متيل جاسمونات بر برخي پارامترهاي رشدي و رنگيزه هاي فتوسنتزي گياه شيرين بيان (Glycyrrhiza glabra L.) تحت سطوح مختلف شوري

Effects of Methyl Jasmonate on Some Growth Parameters and Photosynthetic Pigments of Licorice (Glycyrrhiza glabra L.) at Different Salinity Levels

شوري يكي از جدي ترين مشكلات در حوزه كشاورزي در تمام دنيا به ويژه در مناطق خشك و نيمه خشك مي باشد. خاك هاي شور داراي سطوح بالايي از سديم و كلريد هستند كه منجر به وارد آمدن تنش غيرزيستي مخرب بر گياهان مي شوند. جاسمونات ها (اسيد جاسمونيك و متيل استر آن متيل جاسمونات) در بسياري از گونه هاي گياهي حضور دارند و در فرآيندهاي فيزيولوژيكي مختلفي شركت مي كنند. پاسخ گياهان به تنش شوري بستگي به عوامل مختلفي دارد اما به نظر مي رسد هورمون هاي گياهي از مهمترين عوامل درون زاي تعيين كننده سازوكار هاي تحمل و يا حساسيت گونه هاي مختلف گياهي به تنش شوري مي باشند. در تحقيق حاضر، تأثير كاربرد برگي متيل جاسمونات بر تحمل گياه شيرين بيان (Glycyrrhiza glabra L.) به شوري بررسي شده است. به اين منظور، آزمايشي به صورت فاكتوريل در قالب طرح كاملا تصادفي با سه تكرار انجام شد. 24 ساعت بعد از كاربرد برگي غلظت هاي 0، 50، 100 ميكرومولار متيل جاسمونات، گياهان در معرض غلظت هاي صفر، 100، 200 و 300 ميلي مولار NaCl به مدت 35 روز قرار گرفتند. زيست توده بخش هوايي، طول اندام هوايي و ريشه و محتواي نسبي آب برگ (RWC) به طور معني داري تحت تنش شوري كاهش يافتند (به ويژه در سطح 300 ميلي مولار NaCl). اين در حالي بود كه غلظت هاي كلروفيل a، كلروفيل b، كلروفيل كل و كاروتنوئيدها به طور معني-داري تحت تأثير سطوح مختلف شوري قرار نگرفتند. نتايج ما حاكي از آن است كه متيل جاسمونات اثرات منفي تنش شوري را كاهش داد و كاربرد 50 ميكرومولار متيل جاسمونات، مقاومت گياه تحت سطوح شوري پايين تر (تا 200 ميلي مولار NaCl) را بهبود داد و منجر به افزايش پارامترهاي رشدي و رنگيزه هاي فتوسنتزي در مقايسه با گياهان شاهد گرديد. در مجموع، نتايج نشان دهنده امكان محلول پاشي متيل جاسمونات براي مقاومت گياه تحت تنش شوري متوسط مي باشد.