ارزيابي و اولويت بندي سيستم هاي حمل و نقل عمومي مبتني بر رويكرد شهر سبز پايدار (مطالعه موردي: سيستم حمل و نقل عمومي شهر همدان)

در طي دهه اخير شهر همدان، با افزايش مالكيت خودرو و افزايش رفاه نسبي، نرخ سفر از 7/ 1 سفر سواره به ازاي هر نفر افزون شده است، به طوري كه قريب به يك ميليون سفر سواره در طي روز در شبكه معابر شهر همدان جريان دارد. اين تعداد سفر منشأ بسياري از مشكلات ديگر شهر است به طوري كه روزانه نزديك به 800 هزار ليتر بنزين توسط خودروها مصرف ميشود كه اين امر خود باعث افزايش آلودگي محيط زيست و در نتيجه كاهش ضريب ايمني و سلامتي شهروندان مي باشد. در اين پژوهش ابتدا سيستم هاي نوين مطالعه شده توسط مشاورين حمل و نقل بصورت اجمالي تشريح مي شود. سپس به بررسي شاخص هاي انتخاب سيستم حمل و نقل مبتني بر توسعه پايدار پرداخته خواهد شد. شاخصها با استفاده از استانداردهاي بين المللي و مطالعات گذشته انتخاب مي شوند. شاخصهاي مورد بررسي در اين پژوهش معيار اقتصادي، فيزيكي، اجتماعي و زيست محيطي مي باشند كه خود به چند زير شاخصه تقسيم مي شوند. در تحليل فرآيند سلسله مراتب و با استفاده از مقايسات زوجي هركدام وزني به خود مي گيرند و در تشخيص گزينه هاي انتخابي تاثيرگذارند. در انجام مقايسات زوجي از 15 نفر از كارشناسان حمل و نقل كه از مديران اجرايي حمل و نقل درون شهري شهر همدان استفاده شده است. گزينه هاي انتخابي مورد استفاده در تحقيق سه نوع سيستم حمل و نقلي اتوبوس تندرو، تراموا و اتوبوس برقي مي باشد. در انتخاب گزينه هاي انتخابي به بررسي و ارزيابي سيستم حمل و نقل عمومي حال حاضر و ساير سيستم هاي نوين حمل و نقل پرداخته شده است. تحليل در سه سطح هدف، معيارها و گزينه هاي انتخابي مدل سازي شده است. مدل با استفاده از نظرات كارشناسان حمل و نقل آشنا و درگير در مسائل و مشكلات ترافيكي شهر همدان راه اندازي مي شود. تاكيد مي شود مدل با استفاده از بررسي شاخصه هاي مورد بررسي در شهر همدان سازگار بوده و قابليت تعميم به عنوان مدلي باز را ندارد.