رويكردي نوين به مفهوم ديده باني فرهنگي؛ درآمدي بر مباني آينده پژوهانه با تأكيد بر افق پويي

فرهنگ به‌ عنوان يك عرصه مهم بعد از انقلاب مورد توجّه قرار گرفت و مفاهيمي همچون رصد فرهنگي در گفتمان مديريت فرهنگي كشور بروز پيدا كرد؛ چراكه عامل فرهنگي، تضمين كننده فعليت‌هاي آينده است و مقوله فرهنگ از نظر تأثيرش در آينده يك ملت و يك كشور، با هيچ چيز ديگري قابل مقايسه نيست. در فعاليت هاي صورت گرفته در فضاي مديريت و مهندسي فرهنگي، عمدتا مفهوم رصد به معني «پايش» تقليل يافته است. هم چنين پژوهش‌هايي كه حول موضوع رصد فرهنگي انجام شده‌اند در تعريف يا كاربرد واژه رصد، رويكردي آينده پژوهانه اتخاذ نكرده‌اند. در حالي كه مفهوم رصد، بن مايه آينده پژوهي دارد. در پژوهش حاضر با كاربرد واژه ديده باني - با توجه به عدم جامعيت و مانعيت در تعريف و كاربرد واژه رصد و نيز لزوم به كارگيري مفاهيم آينده پژوهي - بر مفهوم افق پويي به عنوان هويت ديده باني تأكيد و با كاوش ادبيات، ديده باني فرهنگي، اجزا و كاركردهاي آن تشريح شده است؛ در ديده باني فرهنگي «پويش نشانه ها و شناسايي موضوعات نوآيند فرهنگي» و «پايش و مسأله شناسي در موضوعات و مولفه‌هاي فرهنگ» حائز اهميت است.