مرکز منطقه ای اطلاع رساني علوم و فناوري - بررسي تاثير ايزواسپين در ساختار لايه اي هسته اي توسط تئوري آشوب كوانتومي

چكيده فارسي :

هسته اتمي به عنوان يك سيستم پيچيده بس ذره اي است كه از دونوع فرميون(نوترون و پروتون) تشكيل يافته كه بطور خيلي قوي در برهمكنش باهم مي باشند. اين دوذره داراي بار متفاوت و ايزواسپين متفاوت مي باشند. ايزواسپين پارامتر بسيار مفيدي براي بررسي ساختاروتابشهاي هسته اي مي باشد. بررسي خواص آماري مجموعه ترازهاي انرژي هسته اتمي و تاثير پارامترهاي مختلف بر ساختار هسته اي به خوبي با معيار جديدي تحت عنوان تئوري ماتريسهاي تصادفي در آشوب كوانتومي توضيح داده ميشود افت و خيز ترازهاي انرژي سيستم هاي كوانتومي بسته به تقارن هاي هاميلتوني در يكي از آنسامبل هاي متعامد (GOE)، يكاني (GUE) و هم تافته (GSE) گاوسي قرار ميگيرد. اگر يك سيستم كوانتومي در ناحيه انتگرال پذير قرار داشته باشد در آنسامبل پواسوني قرار خواهدگرفت كه با داشتن ويژه مقادير هاميلتوني سيستم ميتوان به تحليل آماري ترازهاي انرژي با استفاده از ماتريس هاي تصادفي پرداخت. مقاله حاضر با بكارگيري مدل لايه اي هسته اي به كمك تئوري آشوب كوانتومي به بررسي تاثير ايزواسپين در رفتارايزوتوپهاي Ca48,Ni48 ميپردازد. ذرات واقع در لايه ظرفيت اين دوايزوتوپ به ترتيب پروتون و نوترون ميباشند. بررسي رفتار ترازهاي انرژي آنها نشان داد كه در Ni48 رفتار سيستم هسته اي نزديك به رفتار GOE خواهد بود در حاليكه در Ca48 سيستم در آنسامبل پواسوني قرار ميگيرد.