بررسي مساله ي صلح و جنگ از ديدگاه مولانا با محوريت كتاب مثنوي معنوي

از ويژگي هاي مهم عرفان اسلامي تحليل علم الاسمائي پديدارها و رويدادهاي جهاني و انساني است. از اين رو صلح و جنگ در عرفان بيش از آنكه دو وضعيت قابل روي دادن در روابط انساني و جوامع بشري باشد دو وضعيت وجود شناختي است كه در نهاد اركان جهان هستي ريشه دارد اين وضعيت به نوبه ي خود از اوصافي الهياتي نشات مي گيرد اگرجهان كبير و صغير تجليات اسماء و صفات الهي است. هر دو نوع صفات جمال و جلال و مهر و قهر در آن هويدا خواهد بود به همين جهت تنازع در عالم از تنازع اقتضائات دوگونه اسماء بر مي خيزد و ريشه ي نزاع و جنگ از اينجاست (تخاصم در ملاء اعلي) اما از ديگر سو چون هر دو گونه صفات جمال و جلال و مهر و قهر زير پوشش صفت رحمت عام قرار مي گيرند اصل در صفات الهي و تجليات آن يعني در عالم بر صلح و مهر است. نه جنگ و قهر و اگر نزاعي نيز در عالم روي مي دهد در راستاي تحقق مقتضيات همان صفت مهر است و نزاع ها و قهرها تبعي و موقتي است. از براي لطف عالم را بساخت ذره ها را آفتاب او نواخت(دفتر دوم/2632) فرقت از قهرش اگر آبستن است بهر قدر وصل او دانستن است(دفتر دوم/2633) در نوشتار حاضر مساله ي جنگ و صلح، از منظر عرفاني مولانا در سه بعد هستي شناختي، خداشناختي و انسان شناختي مورد بررسي قرار مي گيرد. و راهكارهاي اين عارف برجسته براي تحقق صلح و دوري از جنگ و نزاع در روابط انساني بيان مي گردد.