تشخيص (جان داري اشيا و موجودات) در قرآن و روايات

تشخيص يا اسلوب التشخيص (جان داري، شعور و ادراك موجودات و همه ذرات هستي) از مسائلي است كه در صنايع ادبي درادوار و ازمنه مختلف مورد اهتمام اديبان و خصوصا شاعران بوده است. تشخيص از مسائلي است كه مورد اهتمام قرآن و ديگر منابع ديني نيز قرار گرفته است. در آيات الهي كه در آن به تسبيح، نطق، حشر، گواهي و... تمامي موجودات اشاره شده، مباحث گسترده‌اي را درميان مفسران، عرفا، متكلمان، فلاسفه و حتي علماي طبيعي، در تكويني يا تشريعي بودن ( حقيقي و مجازي ـ قالي و حالي بودن ) تسبيح و همچنين شعور و جان داري موجودات هستي پديد آورده است. بر اساس آيات نوراني قرآن و روايات اهل بيت عليهم السلام، حقيقت شعور و آگاهي موجودات عبارت است از: شناخت خالق و صانع، علم و آگاهي از تسبيح خود، علم به عظمت و بزرگي حضرت حق جل و علاء و سر فرود آوردن و خم شدن در برابر او، تسليم و سرسپردگي در مقابل فرامين الهي، و اداي شهادت و گواهي و... اين مقاله به شناسايي نمونه ها و مصاديق تشخيص و جان داري موجودات واشيا و شعور آن ها درآيات قرآن، روايات و ادعيه (اهل بيت عليهم السلام) مي پردازد. علاوه بر نگاه مفسران قرآني و عالمان دين در اين زمينه، به تحليل اين پديده به عنوان يك نگاه فرا طبيعي مي پردازد.