نقش تعاليم ديني در باب آيين دوست گرفتن قابوسنامه

ازآنجاكه آثار ادبي هر سخنوري از انديشه ها و احساسات وي كه تحت تأثير عوامل سياسي، اجتماعي، ديني، فرهنگي و حتي اقتصادي روزگار اوست، شكل مي گيرد؛ بنابراين با مطالعۀ هر اثري به راحتي مي توان به اعتقادات و جهان بيني آفرينندۀ آن پي-برد كه در اين ميان آثار تعليمي- اخلاقي به ويژه آثاري كه در قالب اندرزنامه ها نگاشته شده اند، بيش از ديگر آثار تحت تأثير مستقيم اين عوامل هستند. يكي از كهن ترين و ارزشمندترين اندرزنامه هاي فارسي، «قابوسنامه» يا به تعبير دقيق تر« نصيحت-نامه» اثر عنصرالمعالي قابوس بن وشمگير زياري است كه در قرن پنجم براي نصيحت فرزندش گيلانشاه نوشته شده و در اين كتاب تقريبا نزديك به تمام تعليمات اخلاقي و اجتماعي لازم براي زندگي، در ضمن 44 باب تبيين شده است. باب بيست-وهشتم اين كتاب با عنوان «درآيين دوست گرفتن» يكي از ابواب كوتاه؛ اما درعين حال ارزشمند اين اثر است كه نگارنده مي-كوشد با تبيين موضوعات مورد توجه نويسنده در اين باب و انطباق آن ها با آيات قران و احاديث معصومين(ع) و ذكر بعضي از آنها به عنوان شاهد، مشخص كند عنصرالمعالي براي تدوين اين مطالب گرانبها از سرچشمۀ گهربار قران كريم و روايات اسلامي بهره برده است و ازاين رو بعد از گذشتن حدوداً ده قرن از تدوين آن، هنوز تازگي خود را حفظ كرده وموردپسند هر ذوق سليمي است.