اسماعيليه: و. مادلونگ

نوشته زير برگردان مدخلي از اسلام شناس برجسته معاصر، ويلفرد مادلونگ استاد تاريخ و انديشه اسماعيليان و عضو ارشد پژوهشي وابسته به مؤسسه مطالعات اسماعيلي لندن با عنوان اسماعيليه مي باشد كه به طور كلي تاريخ فرقه اسماعيليه را از آغاز پيدايش در قرن دوم ق. بررسي كرده و در ادامه با اشاره به روند شكل گيري دولت و مباني اعتقادي آنان و ارتباط آن با شكل حكومت را تشريح كرده است. نويسنده، تاريخ سياسي- عقيدتي اين گروه به عنوان يكي از فرَق انحرافي شيعه اثني عشري در دروه هاي تاريخي مختلف تا عصر معاصر و انشعابات آن فرقه در ايران، مصر، شام، هند، بدخشان و ... را بررسي نموده است. اهميت اين نوشته در دو مقطع بيشتر نمايان است؛ يكي دوره اوليه و قبل از تأسيس دولت كه منابع در تا اين تاريخ سكوت كرده اند و دوم بعد از سقوط اين دولت به بدست مغولان در 654ق. كه نشان داده تا اين زمان چگونه به حيات خود ادامه داده و سپس تاريخ اين فرقه را تا قرن بيستم، به ويژه در شبه قاره هند پيگيري كرده است. گرچه مطالعات زيادي درباره اين فرقه انجام شده، ولي مادلونگ به عنوان يكي از متخصصان اين حوزه تصريح كرده كه كيهان شناسي سنتي اسماعيلي، تاريخ دوراني و سلسله مراتب طبقاتي آن، همچنان ناشناخته مانده است. اسماعيليه يكي از شاخه هاي اصلي شيعه با تقسيمات فرعي متعدد است. اين [فرقه] با انتساب امامت به فرزند جعفر صادق[ع]، اسماعيل، از شيعه اماميه (بنگريد به [مدخل] اثنا عشريه) منشعب شد و به اين جهت اسماعيليه ناميده مي شود.