ساخت پرسشنامه بومي سنجش دينداري با رويكرد سلامت اجتماعي

دين به عنوان عاملي تاثير گذار در نوع نگرش انسان به خود، ديگران، محيط پيرامون و هدف زندگي، تاثير فراواني بر همه ابعاد زندگي بشر دارد. عليرغم اين اهميت، تعريف حوزه، مفاهيم و تعيين مولفه‌هاي دين با ابهامات نظري و روش‌شناختي روبرو است. تهيه ابزار اندازه‌گيري معتبر و روا نخستين و مهمترين گام در حوزه سنجش دينداري مي‌باشد. هدف اصلي اين پژوهش ساخت، اعتبار‌يابي و روايابي ابزار سنجش دينداري با رويكرد سلامت اجتماعي مي‌باشد. مطالعه صورت گرفته از نوع ابزارسازي مي باشد كه در نمونه 500 نفري شهروندان 18 سال به بالاي مناطق 22 گانه شهر تهران با استفاده از روش‌هاي نمونه‌گيري تصادفي و طبقاتي و متناسب با جنسيت، سن و پهنه محل سكونت جامعه هدف، اجرا شده است. بر اساس نتايج تحليل‌عاملي اكتشافي، هفت عامل انجام عبادات، پرهيز از منهيات، هدايت ديگران، رعايت حق فرادست، حق همتا و زيردست، رفتار آشكار و رفتار ناپيدا (جمعا شامل21 سوال)، تبيين‌كننده 65.6 درصد از واريانس كل دينداري مي‌باشند. نتايج تحليل عاملي اكتشافي (0.08= RMSEA، 0.869=GFI ، 0.907= CFI) از برازش مناسبي برخوردار بودند. همبستگي مثبت و معنادار بين دينداري و سلامت اجتماعي نيز رويكرد سلامت اجتماعي پرسشنامه را تاييد مي‌كند. همساني‌دروني (83.=α) و همساني در طول زمان ابزار نشان مي‌دهد پرسشنامه نهايي 21 سوالي دينداري از پايايي قابل قبولي برخوردار است. با توجه به نتايج بدست آمده، پرسشنامه محقق‌ساخته دينداري ايجاد شده، از روايي سازه و پايايي قابل قبولي برخوردار است و مي‌توان از آن براي سنجش دينداري جوامع اسلامي‌استفاده نمود.