حركت جوهري تا عرض در نسبيت اسلامي

اين نوشتار به قصد واكاوي نحوه ي برخورد كاهش گرايانه ي فعلي از تشخّص و هستگي به سوي حضور پيراموني و وصفي در به كارگيري توان پنهان و آشكار دين، گام مي گيرد، طي بررسي اعوجاج و تزلزل در دريافت مفهوم دين، كه هم منشأ امتداد بخشيدن مبالغه آميز و سطحي به دين مداري در زيست بوم فرهنگي ـ اجتماعي مسلمانان است و هم ناشي از آن، مقايسه ي برخوردهاي نسبيت گرايانه با اسلام را در گذشته و اكنون تا تبيين آسيب شناسانه ي دين جوييِ دين ابزاري پيش مي برد. در همين راستا كوشش مي شود با ذكر بارزترين نمودهاي گرايش ابزارمندانه به دين، از نسبت دادن سليقه اي و تجاري اسلام به همه چيز تا منسوب كردن آن به تمام سطوح جانبي و فرودين زيست، از نسبيت گرايي و ناآرامي پنهان در دريافت جايگاه عالي دين نقاب اندازي گردد. در نتيجه نوآفريني ها و خلاقيت هاي كم عمق و ساده انديشانه ي علم زدگان ديروز و امروز، در شناخت ديني، شايسته ي پالايش و تغيير رويكرد دانسته و بر بايستگي پويش و پژوهش در راه سلوك و تمسك به حيثيت ذاتي و غيرعرضي دين، تأكيد مي شود.