بررسي پيامدهاي توسعه سكونتگاهي در تغيير كاربري اراضي كشاورزي (مورد: شهرستان تالش)

تغييركاربري اراضي كشاورزي و تبديل آنهابه كاربريهاي مسكوني،تجاري وصنعتي، يكي از نگراني هاي امروزي ، حتي در كشورهاي توسعه يافته به شمار ميرود.درايران به علت محدوديت اراضي زراعي از يكسو و رشد سريع جمعيت از سوي ديگر، حفظ اراضي زراعي حاصلخيز بسيار ضروري است . اماعليرغم تمام پافشاري هايي كه كارشناسان در اين باره مطرح نموده اند،اراضي كشاورزي در برابر توسعه بافت هاي مسكوني روستايي و شهري در حال پسروي ا ست . چنين فرايندي بويژه در قطب هاي كشاورزي كشور مانند استان هاي خزري كه داراي جمعيت روستايي فشرده اي هستند، بسيار نگران كننده است. مطالعه موردي تغيير كاربري زمين در شهرستان تالش ،حاكي از آن است كه با افزايش خانوارهاي روستايي،اراضي كشاورزي قطعه قطعه شده و بتدريج به ابعاد كوچك و غيراقتصادي درآمده اند، به گونه اي كه عملكرد آنها در واحد سطح آنقدر كاهش مي يابد كه تداوم عمليات كشت،اقتصادي نيست .درهمين حال،با گسترش فضايي سكونتگاه هاي روستايي و شهري و رواج روستانشيني شهري، تغيير كاربري اراضي زراعي و فروش آنها به قيمت هايي بمراتب بالاتر از ارزش اراضي زراعي،از جاذبه اي روزافزون برخوردار گرديده است و قوانين محدود كننده و الزاماتي كه در برنامه هاي توسعه روستايي مطرح گرديده، چندان مؤثر واقع نگرديده است.در اين مقاله با تكيه بر روش پيمايشي و بهره گيري از گزارش ها و داده هاي سازمان هاي محلي به بررسي اين پديده پرداخته شده است.