قارچ‌هاي اندوفيت منبع جديدي از متابوليت‌هاي ثانويه بيواكتيو

اندوفيت ها ميكروارگانيسم هايي هستند كه در تمام يا بخشي از چرخه زندگي شان داخل بافت هاي سالم گياه ميزبان را كلونيزه مي كنند بدون اينكه باعث علايم آشكاري از بيماري شوند. اندوفيت ها به دليل فعاليت گسترده بيولوژيكي خود، فوايد بسياري براي گياهان ميزبان از جمله بهبود رشد آنها از طريق در دسترس قرار دادن مواد غذايي، توليد تنظيم كننده هاي رشد گياهي، حفاظت از آنها در برابر پاتوژنها و نيز افزايش عملكرد گياهان از طريق تغييرات متابوليسمي گياه و حفاظت آنها در برابر تنش هاي محيطي را دارند. در حال حاضر قارچ‌هاي اندوفيت بعنوان منبع جديدي از متابوليت‌هاي ثانويه زيست فعال مطرح هستند و از اهميت قابل توجهي در فعل و انفعالات زيست محيطي برخوردار مي باشند. توجه به اندوفيتها به عنوان منابع متابوليت هاي ثانويه، با شناسايي قارچ هاي اندوفيت هاي گياه سرخدار و گزارش توليد ماده ضد سرطان تاكسول توسط آنها آغاز شد. مطالعات اخير نشان داده است اندوفيت‌ها جيبرلين فعال از نظر فيزيولوژيكي را توليد مي‌كنند. از اين رو به منظور غلبه بر اثرات نامطلوب تنش‌هاي زيست محيطي مي‌توان از برهمكنش جيبرلين توليد شده توسط قارچ‌هاي اندوفيتي با گياهان سود برد. ارتباط اين اندوفيت ها نه تنها سبب افزايش بيومس گياهان مي‌شود بلكه سبب بهبود رشد گياه در شرايط تنش محيطي مي‌شود. جيبرلين (GA) اولين بار از قارچ بيماري‌زاي برنج با نام علمي Fusarium fujikuroi (تلومورف: Gibberella fujikuroi) جداسازي شد. استرين L487 قارچ Phaeosphaeria sp. ژن‌هاي مرتبط با بيوسنتز جيبرلين مانند GA1، GA4 و GA9 را دارد. مشخص شده است ساير گونه‌هاي قارچي نظير Aspergillus niger، Neurospora crassa، Sporisorium reilianum، Sphaceloma manihoticola و Agaricus bisporus نيز در طول دوره رشدي خود جيبرلين توليد مي‌كنند و يا حاوي مجموعه ژن‌هاي مسير بيوسنتز آن هستند. همچنين Scolecobasidium tshawytschae از قارچ‌هاي اندوفيت متعلق به بازيديوميست‌هاست كه ايندول-تري- استيك اسيد و ايندول-تري-لاكتات توليد مي‌كند. تاكنون 21 گونه قارچ اندوفيت شناسايي شده است كه پتانسيل توليد هورمون هاي رشد در محيط كشت را دارند. اين اندوفيت ها از ريزوسفر گياهان محيط زيست جداسازي و مشخص شده پتانسيل توليد GA1، GA3، GA4، GA7، GA9 و GA12 را دارند، براساس مطالعات اين احتمال وجود دارد كه در اندوفيت‌ها مسير بيوسنتزي توليد جيبرلين مشابه گياهان است.