ارزيابي تأثير طراحي فضاي كالبدي بر الگوي رفتاري كاربران مطالعه ي موردي: صحن جامع رضوي حرم مطهر امام رضا(ع)

حرم مطهر رضوي يكي از مهم‌ترين فضاهاي عمومي شهري مشهد است كه سالانه پذيراي خيل عظيمي از شهروندان مشهدي و گردشگران از نقاط مختلف ايران و جهان است. اين گوناگوني مراجعان و استفاده‌كنندگان در اين فضاي شهري، طيف وسيعي از نيازها و رفتارها را در پي دارد كه بايد در طراحي فضاها مدنظر قرار گيرد و فضايي پاسخگو را به وجود آورد. از سوي ديگر، هريك از فضاهايي كه در حرم مطهر طراحي و احداث شده‌اند با هدف مشخص و براي پاسخگويي به طيفي از نيازهاي كاربران شكل گرفته‌اند اما در مواردي مشاهده مي‌شود كه الگوهاي رفتاري كاربران تناسبي با هدف اوليه طراحي ندارد. يكي از دلايل اين مسأله را مي‌توان در طراحي نادرست و غيرپاسخده فضا دانست كه نتوانسته بستر مناسب براي بروز الگوي رفتاري مناسب را پديد آورد. پژوهش حاضر، يك تحقيق ميداني با رويكرد توصيفي-تحليلي است و با تمركز بر فضاي صحن جامع رضوي حرم مطهر سعي در شناخت رفتارها بر اساس برداشت الگوهاي رفتاري استفاده‌كنندگان از طريق مشاهده‌ي مستقيم و ثبت نقشه‌هاي الگوهاي رفتاري دارد و به دنبال پاسخ به اين سؤال است كه طراحي اين فضا تا چه ميزان به الگوهاي رفتاري كاربران پاسخگوست؟ با مقايسه‌ي الگوي رفتاري در اين فضا و اهداف پيش فرض در احداث چنين فضايي، كاستي‌ها و ايرادات طراحي مشخص شده و پيشنهاداتي در راستاي اصلاح طرح حاضر و استفاده در طراحي‌هاي آتي ارائه شده است.