اثربخشي درمان فراشناختي در كاهش اضطراب امتحان و بهبود خودپنداره تحصيلي و عملكرد تحصيلي دانشجويان

مقدمه: اضطراب‌امتحان حاصل استرس‌هاي محيطي، فشارهاي رواني منفي و ضعف خودپنداره ي افراد درباره استعداد و توانائي يادگيري آنهاست كه موجب عدم تمركز، آشفتگي‌ذهني، ارزيابي غلط، واكنش‌هاي ناخوشايند جسماني و افت‌تحصيلي آنها مي‌شود. هدفِ اين پژوهش، بررسي تاثير درمان فراشناختي در كاهش اضطراب‌امتحان، بهبود عملكرد تحصيلي و خود‌پنداره تحصيلي دانشجويان مي‌باشد. روش: اين پژوهش شبه تجربي با طرح پيش‌‌آزمون‌-‌پس‌آزمون و پيگيري براي دو گروه آزمايشي و كنترل است. بدين منظور به دانشجويان دانشگاه فرهنگيان پرسشنامه اضطراب‌امتحان ساراسون داده‌شد، افرادي كه اضطراب‌امتحان بالا (نمرات بالاتر از 12) داشتند به عنوان نمونه‌ي تحقيق به روش نمونه گيري در دسترس، تعداد 32 نفر انتخاب شدند و بوسيله گمارش تصادفي در دو گروه آزمايش و كنترل قرار گرفتند. براي گروه آزمايشي درمان‌فراشناختي (ولز 1995-1997) در قالب10 جلسه 45 دقيقه اي انجام شد. ابزار: پرسشنامه هاي مورد استفاده در اين پژوهش شامل: باورهاي فراشناختي ولز، اضطراب‌امتحان ساراسون، خودپنداره تحصيلي مارش و براي سنجش عملكردتحصيلي از كارنامه پايان ترم استفاده‌ شد. يافته ها: داده ها بوسيله آزمون تحليل كوواريانس مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. نتايج نشان‌داد، اضطراب‌امتحان و باورهاي ‌فراشناختي در گروه آزمايشي كاهش داشته‌است. همچنين خودپنداره تحصيلي و عملكرد تحصيلي در گروه آزمايشي افزايش داشته‌است. بعد از 6 ماه پيگيري صورت گرفت. نتيجه گيري: يافته‌ها نشان‌داد كه فراشناخت يك عامل مهم در اضطراب امتحان مي‌باشد و با استفاده از درمان فراشناختي مي‌توان اضطراب‌امتحان و خودپنداره و عملكرد تحصيلي را بهبود بخشيد.