بررسي تاثير محروميت اقتصادي - اجتماعي بر عزت نفس، اختلال سلوك، افسردگي و پيشرفت تحصيلي دانش آموزان

محروميت اقتصادي - اجتماعي برخصوصيات رواني - عاطفي كودكان و نوجوانان و به تبع آن بر پيشرفت تحصيلي آنان تاثير مي گذارد. هدف از اين تحقيق، بررسي تاثير محروميت اقتصادي - اجتماعي بر عزت نفس، اختلال سلوك، افسردگي و پيشرفت تحصيلي دانش آموزان بود. جامعه ي آماري پژوهش حاضر، دانش آموزان دوره ابتدايي محروم و عادي شهر تهران بود، كه از ميان آن ها نمونه اي شامل ۳۲۰ دانش آموز(۱۶۰ دختر، ۱۶۰ پسر) به روش نمونه گيري تصادفي خوشه اي چند مرحله اي انتخاب شدند. جهت جمع آوري داده ها از پرسشنامه افسردگي ميربام تيشر و موشه لانگ (۱۹۷۸)، پرسشنامه اختلال سلوك ۱۵ سئوالي بر مبناي ملاكهاي (DSM-IV)، پرسشنامه حرمت خود پپ (۱۹۸۸) و براي پيشرفت تحصيلي از ميانگين معدل كل سال هاي تحصيلي دانش آموزان استفاده شد. به منظور تجزيه و تحليل داده هاي خام از شيوه تحليل واريانس چند متغيري دوعاملي با اندازه گيري هاي مكرر(Manova) استفاده شد. نتايج نشان داد بين ميزان پيشرفت تحصيلي، اختلال سلوك، عزت نفس و افسردگي دانش آموزان محروم و عادي تفاوت معني داري وجود دارد. اما بين ميزان پيشرفت تحصيلي، اختلال سلوك، عزت نفس و افسردگي دختران و پسران هر دو گروه تفاوت معني داري مشاهده نگرديد، ولي به لحاظ اختلال سلوك بين دختران و پسران هر دو گروه تفاوت معني داري وجود دارد. با عنايت به نتايج پژوهش مي توان گفت كه محروميت اقتصادي- اجتماعي به عنوان يك عامل مشكل ساز بر عزت نفس و پيشرفت تحصيلي تاثير مي گذارد و به صورت عاملي موثر، در بروز اختلال سلوك و افسردگي نقش مهمي را ايفا مي نمايد.