بررسي فرونشست، فروچاله و تركهاي رخ داده در استان فارس

تعريف كلي فرونشست عبارت است از حركت قائم و رو به پايين سطح زمين كه با بردار اندك افقي همراه باشد. اين تعريف پديده‌هايي هم‌چون زمين لغزش‌ها را بدليل اينكه حركت آن‌ها داراي بردار افقي قابل توجهي است و همچنين نشست در خاكهاي دستي، كه داراي مكانيسم متفاوتي مي‌باشد شامل نمي‌شود. عوامل متعددي باعث ايجاد اين پديده مي شوند از جمله انحلال، آب شدگي يخ‌ها و تراكم نهشته‌ها، حركت آرام زمين و خروج گدازه و يا عمليات انساني نظير معدنكاري يا برداشت آب زير زميني و نفت، ريزش سازه‌هاي زيرزميني مانند تونل‌ها و يا ايجاد حفرات در اثر انحلال. اما عامل اصلي بوجود آمدن اين پديدها در ايران برداشت بي‌رويه آب‌هاي زيرزميني مي‌باشد. با توجه به بررسي‌هاي مختلف وگزارش‌هاي سازمان زمين شناسي در دشت‌هاي استان فارس در 9 مكان مختلف شامل : دشت ارژن، دشت ارسنجان، دشت مرودشت، دشت داراب، دشت استهبان، صفاشهر، دشت فسا، دشت شيراز و درياچه مهارلو و دشت فراشبند پديده‌هاي فرونشست و ترك رخ داده كه اين پديده‌ها باعث مخاطراتي از جمله ايجاد ترك و تخريب جاده‌ها و مسيرهاي ارتباطي، شكسته شدن خطوط لوله و شريانهاي حياتي، آسيب ديدگي كانال‌هاي آب‌رساني، ترك در پي سازه‌ها و ديوارهاي جداكننده، مسدود شدن مسير جريان آب‌هاي زيرزميني، تخريب زمين‌هاي كشاورزي و آسيب به حيات‌ وحش مي‌شوند. هدف از اين مقاله بررسي فرونشست، فروچاله و شكاف در سطح دشت‌هاي استان فارس با استفاده از آمار و اطلاعات موجود ازعكس‌هاي زميني و ماهواره‌اي استان فارس و در انتهاي اين مقاله راهكارهايي براي جلوگيري از اين موضوع نيز ارائه شده است.