بررسي تاثير بارندگي و دما در ميزان توليد رسوب سد هاي كوتاه با استفاده از مدل EPM ( مطالعه موردي : بند پالنگان، شهرستان دزفول )

از آنجا كه فرسايش خاك يكي از موانع مهم براي دستيابي به توسعه كشاورزي و منابع طبيعي است از اين رو به منظور برنامه ريزي در زمينه احياء، توسعه و مديريت پايدار اراضي به ويژه در قالب طرحهاي حفاظت خاك و آبخيزداري، آگاهي از وضعيت فرسايش خاك و توليد رسوب در حوضه هاي آبخيز، يكي از ابزارهاي مهم تصميم گيري براي برنامه ريزي حوضه هاي آبخيز محسوب مي شود. در مناطق مختلف مسئله فرسايش و رسوب به وسيله روش ها و مدل هاي متنوعي در طرح هاي جامع آبخيزداري مورد بررسي و ارزيابي قرار گرفته اند . يكي از اين مدل هاي تجربي مدل EPM است،كه 4 پارامتر شامل ضريب فرسايش حوزه آبخيز (ψ) ، ضريب استفاده از زمين (Xa) ، ضريب حساسيت سنگ و خاك به فرسايش (Y) ، و شيب متوسط حوزه (I) ، در واحد هاي مختلف اراضي مورد بررسي قرار مي گيرند. در اين مقاله ، حوزه آبخيز بند پالنگان شهرستان دزفول كه بر روي رودخانه گلال پالنگان قرار دارد ، مورد مطالعه قرار گرفته است و به همين منظور با توجه به مطالعات انجام شده در زمينه تكميل آمار ، مقادير بارندگي سالانه ايستگاه ها منطقه در دوره هاي 35 ساله مد نظر قرار گرفته شد وبه منظور بررسي تغييرات درجه حرارت در منطقه مورد مطالعه ، آمار و اطلاعات ايستگاه هاي سينوپتيك ، كليماتولوژي و تبخير سنجي مورد ارزيابي قرار گرفت و چهار حالت تركيبي براي مقادير بيشينه و كمينه ميزان بارندگي ساليانه و متوسط دمايي حوزه طرح شد و سپس با استخراج خروجي ها از مدل EPM نمودار ميزان توليد رسوب در حوزه آّبريز بند پالنگان در چهار حالت تركيبي رسم گرديد و در نهايت مشاهده شد كه در حوزه مورد مطالعه با استفاده از مدل EPM در بارندگي هاي حداقل ( يا بارندگي هاي كم ) تاثير پذيري دما در ميزان برآورد رسوب دهي حوزه آبخيز كمتر از زماني است كه بارندگي بيشتري در حوزه شاهد هستيم و شيب تغييرات توليد رسوب نسبت به دما در حداكثر بارندگي هاي ساليانه گزارش شده 3.4 برابر شيب تغييرات توليد رسوب نسبت به دما در حداقل بارندگي هاي ساليانه گزارش شده است. .