بررسي تحول و تغيير سياسي بر اساس الگوي علل اربعه

An Investigation on change and evolution in the Quran based on the pattern of Four Causes

چكيده تحول و دگرگوني يكي از مؤلفه ‌هاي مهم فردي و اجتماعي است كه عرصه‌هاي مختلفي از زندگي بشر را شامل مي‌شود، بررسي علل و چگونگي اين موضوع از ديدگاه قرآن كريم، موضوع نوشتار حاضر است (پرسش). كه با تطبيق الگوي علل اربعه تحول و دگرگوني از منظر قرآن انجام مي‌شود. بنابراين چارچوب نظري علل اربعه برگرفته از فلسفه اسلامي، پشتيبان نظري مباحث مطرح شده در اين نوشتار خواهد بود. تغيير و دگرگوني به عنوان يكي از پديده‌ها چهار علت دارد: علت مادي، علت صوري، علت فاعلي و علت غايي.(چارچوب نظري) كشف چگونگي تحول و دگرگوني از منظر قرآن بر اساس الگوي علل اربعه ميّسر است(فرضيه). بررسي اين فرضيه منوط به شناسايي و تبيين آيات مرتبط با علل مادي، صوري، فاعلي و غايي تحول در قرآن است (روش). بدين منظور كه تغيير فردي و اجتماعي از منظر قرآن به تصوير كشيده شود (هدف). بر اين اساس بايد گفت تحول انسان در دو مسير متعالي و متداني با تحقق علت تامه تغيير (مادي، صوري، فاعلي و غايي) رخ مي دهد كه در تحول متعالي بر اساس هدف خلقت و رسالت رسولان و دگرگوني متداني بر خلاف هدف آفرينش و مبتني بر امور مادي و دنيوي است(يافته‌ها). واژگان كليدي: تحول متعالي، تحول متداني ، علل اربعه تحول، تحول در قرآن،

Abstract Transformation [evolution] is one of the important personal and social components that includes different spaces of human life. The study of the causes and ways of this problem from the Quranic point of view is the subject matter of this paper (question). It will be carried out by adapting the pattern of four causes of evolution and transformation from the perspective of the Qur an. Therefore, the theoretical framework of the four causes, derived from the Islamic philosophy, will be the theoretical support of the issues discussed in this paper. Chang and transformation, as one of the phenomena, has four causes: the material cause, the formal cause, the creative cause and the purpose cause (Theoretical framework). It is possible to discover transformation the perspective of the Quran based on the pattern of the four causes (hypothesis). The study of this hypothesis depends on identifying and explaining the verses associated with the material, formal, causative and ultimate causes of the evolution in the Qur an (method). The purpose is to illustrate the individual and social changes from the point of view of the Quran. Thus, it should be said that the transformation of man in two transcendental and debasing ways is possible. Change in either of the direction will take place when the above-mentioned four causes are realized. It has been the main purpose of Allah, the creation and the divine prophets to change the human for the better. Debasement and decline which are based on worldly materials are in contrast to the purpose of creation and Allah (Findings). Keywords: Transcendental transformation, Debasing Transformation, Transformation in the Quran