كليدواژه :
آيت الله جوادي آملي , نصر حامد ابوزيد , علم , تفسير علمي , علم تجربي
چكيده فارسي :
چكيده
در طول 14 قرن شاهد اختلاف آراء وعمل كردها در خصوص نحوه مراجعه به قرآن كريم واستنباط معارف از آن بوده ايم .هرچند عوامل متعددي در اين اختلاف وديدگاه ها نقش داشته است ولي يكي از مهمترين دلايل، عبارت است از تفاوت واعتماد واعتقاد مفسران به جايگاه منابع وعلوم در فهم قرآن است به طوري كه بين برخي نومعتزله در اثر شرايط زماني وپيشرفتها ي علمي، نگاه جديدي در تعامل با قرآن مطرح شده است؛ چرا كه آگاهي از پيشرفت واقتدار غرب، جوامع اسلامي را متوجه عقب افتادگي وكاستيهاي خود ساخت ومناديان اصلاح را براي برقراي سازگاري بين دين ومدرنيته برآن داشت كه رويكرد علمي را در تفسير آيات قرآن مورد توجه قرار دهند از اين رو بين دانشمندان، هم در تعريف تفسير علمي اختلاف وجوددارد وهم نوع نگاه آنها به رويكرد تفسير علمي اشتباه است بطوري كه كساني مثل حامد ابوزيد، با انگيزه نوانديشي وتفسير علمي به تفسير قرآن پرداخنه اند وقايل به تأويل پذيري بسياري از آيات قرآن واثر پذيرفتن قرآن از فرهنگ زمانه وسيلان داشتن معاني قرآن وتاريخمندي قرآن شدند وهم عملاً معيارها و ضوابط تفسير قرآن رارعايت نكردند واماداعيه نوانديشي وتفسير علمي داشتند.يعني با تتبع در آثار وانديشه هاي آن در مي يابيم كه هم داراي آسيبهاي مبنايي بودند وهم آسيبهاي روشي؛ اما آيت الله جوادي آملي ضمن اينكه علم را زير مجموعه عقل، وعقل را جزء منابع دين مي داند وقايل به تداخل علم و دين است، اما با دور بودن محاذير تاريخمندي قرآن وتأويلات نابجا در تفسير قرآن با منقح كردن معيارهاي تفسير علمي قايل به قانون مند بودن تفسير علمي قرآن هستند. مادراين مقاله با تطبيق بر ديدگاه و نظرات آيت الله جوادي آملي، ديدگاه نصر حامد ابو زيد رامورد نقد وبررسي قرار ميدهيم.
كلمات كليدي : آيت الله جوادي آملي، نصر حامد ابوزيد، علم، تفسير علمي ، علم تجربي
چكيده لاتين :
Abstract
Over the course of 14 centuries, there have been differences of views and activities on how to approach the Holy Qur an and deduce its teachings. There are, however, many factors in this difference and the varying viewpoints, but one of the most important reasons is the varying views and behaviors of commentators on relying or discarding the reliability of other sciences and sources in understanding of the Qur an. Thus, some of new Mutazilites, due to the effects of time and scientific progress, develop new vision in interacting the Qur an. Because the Muslim intellectuals’ awareness of the progress and authority of the West and their own decline, prompted them modify their understanding of the Islamic texts. In other words, in order for them to reconcile between religion and modernity, they proposed a scientific approach in interpretation of the Qur anic verses. The Muslim exegetes’ view and approaches to scientific interpretation and the goals they were in pursuit of, were very different. For example, people like Hamid Abu Zayd, who attempts to reform the traditional scholarship of the Quran, espouses the scientific interpretation and interpreted the Qur an, and believed on historicity of the Quran and that the Quran has been under the influence of Arab culture. His Quranic accounts face serious foundational and methodical flaws because they do not actually meet the criteria of interpretation. But, Ayatollah Javadi Amoli’s has never ended to the historicity of the Qur an and the misplaced interpretations of the Qur an. He has scholarly approach towards scientific interpretation of the Quran because he has clearly explained the standards and principles of scientific interpretation. This article studies the views of Ayatullah Javadi Amoli and criticizes Nasr Hamid Abu Zayd’s account in this regard.
Keywords: Scientific Interpretation, Ayatollah Javadi Amoli, Nasr Hamid Abu-Zayd.
