اعجاز قرآن و لزوم هماهنگي و تناسب¬هاي عصري بارويكردي به حوزه علوم انساني

چكيده معجزه يكي ازپديده هاي مقارن وملازم بعثت انبياء اللهي است كه كاركردي مهم درباورمندي مردم به مبعوث بودن پيامبران ودليل وگواه برصدق مدعاي آنان مي¬باشد. يكي از ويژگي هايي كه براي معجزات برشمرده شده اند، عبارتست از؛ لزوم هماهنگي آنها باعلوم وفنون رايج درعصر و زمان پيامبران است. در اين زمينه اقوال بسياري بين علماي اسلام وجود دارد كه نزد شيعه اين ويژگي معزز به برخي نصوص روايي نيز مي¬باشد.تناسب و هماهنگي مذكور در مورد قرآن كريم كه معجزه پيامبرخاتم(ص) است. در اعجاز ادبي ، موجبات تصديق وباورمندي معاصران وي را فراهم آورد. اما پيامبر خاتم(ص)، پيامبر همه اعصار و قرون بعد از خود بوده و درك و دريافت معجزه وي، در هرعصر ودوره، اقتضاي هماهنگي آن با علوم و فنون در آن عصر ودوره را دارد. يكي ازظرفيتهاي قران كريم كه در اين راستا قابل تفسير است. تعدد وجوه اعجاز قرآن مي¬باشد. همچنان¬كه در عهد معاصر وجه اعجازعلمي قرآن اين نقش را به خوبي ايفاء مي¬نمايد، اما سرعت سيرتحولات ودستاوردهاي بشري در اين¬عصر لزوم تمركز قرآن پژوهان بركشف تناسبها وهماهنگي هاي وجوه مرتبط را دو چندان مي¬كند و بدست¬دهي الگوهايي براي اصطياد ودريافت بهنگام اين هماهنگي ها مي¬تواند ¬از مهمترين دغدغه ها دراين رابطه باشد.تناسب عصري اعجاز قرآني درزمينه اموري كه امروزه درقالب علوم انساني دغدغه بشراست همراهي دوچندان باغايات واهداف مترتب برنزول آن دارد اين پژوهش با روشي توصيفي وتحليلي برآنست كه الگوي تفسير موضوعي با موضوع برون متني(برگرفته ازمتن حيات، جامعه وعالم واقع)، آنگونه كه شهيد محمد باقرصدر(ره) تبيين مي¬كند، مي¬تواند بعنوان الگويي پيشرو، تاميين كننده اين هدف و غايت در عصركنوني و اعصار پيش روي باشد. نقش اين الگو در بالندگي علوم انساني برآمده از قرآن نيز غير قابل انكار خواهد بود. كلمات كليدي: معجزه، وجوه اعجاز، تفسيرموضوعي، هماهنگي عصري، محمدباقرصدر.

Abstract There are many and varying accounts among the among Muslim scholars about the compliance of miracles with the time and age. This feature, according to the Shiite scholars, has been endorsed by the transmitted reports. The Holy Quran, being the final miracle of the Quran, enjoys harmony and correspondence. The literary miracle of the Quran could convince the scholars to believe in the credibility of this feature. But the Prophet Muhammad (s), as the Prophet of all ages including his own age, requires that his everlasting miracle should be in accordance with the dominant sciences and arts of every era. One of the important potentials of the Qur an which can be interpreted in this regard, is the diverse aspects of the Quran’s inimitability. As in the contemporary era, the Quran s scientific miracle plays this role well. But the rapid growth of human development in this era, and the need that the Quran should be in accordance with the scientific theories and breakthroughs, made it an urgent need for the Qur anic scholars to focus on Quran’s relationship with sciences. To put forth a suitable pattern in which this agreement between the Quran and the dominant science is depicted, can be one of the most important concerns. Today, the major concern is the proportionality of the Quranic objectives with the goals disciplines in humanities are seeking. The research, following a descriptive and analytical method, attempts to explain the issued on the basis of Martyr Muhammad Baqir Sadr’s model of thematic exegesis. His intra-textual pattern (derived from the context of life, society, and the objective world), can serve as a pioneering model to bring about this purpose in the modern age and the ages to come. The role of this pattern, in the development of humanities derived from the Qur an, is undeniable. Keywords: Miracle, miraculous aspects, emotional exegesis, compliance with the necessities of time, Muhammad Baqi al-Sadr, the proportionality of miracles.