چكيده فارسي :
چكيده
در منابع و مراجع فكري بشر، در ارتباط با منشأ حيات مباحث چالش برانگيز و گفت و گوهاي بسياري وجود دارد؛ يعني سرچشمه حيات چيست و از كجا و چه عاملي نشأت گرفته است؟
دانشمندان قديم مبدأ حيات را در آب و هوا و آتش يا خاك جست‌جو مي‌كردند. برخي آنان نيز با رويكرد فرامادي‌تري روح و نفس و مانند آن را گوهر بنيادين هستي برشمرده‌اند.
اغلب دانشمندان و فلاسفه اخير، تا حدود قرن هجدهم ميلادي، در علت و منشأ حيات به وقوع نوعي يعني «خلق الساعه» معتقد بودند. اين نظريه در قرن نوزدهم رد شد و جزئيات و سازوكار چگونگي شكل‌گيري حيات در موجودات زنده، انتقال آن از والدين به نسل‌هاي بعدي را مشخص گرديد. در آغاز قرن بيستم، نوع جديدي از نظريه خلق الساعه درباره حيات ارائه شد كه به معناي به وجود آمدن حيات از عناصر و مواد بي‌جان طبيعت طي يك روند تكاملي مادي، و بدون حضور و تأثير عناصر و نيروهاي فرامادي بود.
هدف اصلي دين اسلام، بيان شيوه و روش حيات است نه منشأ حيات؛ ليكن در آيات و روايات، اشاراتي را در ارتباط با منشأ حيات دارد. قرآن كريم به انسان‌ها دستور داده است كه خود در مورد نحوه پيدايش و شكل‌گيري خلقت بر روي زمين تفكر و تفحص كنند. قرآن كريم اشارات علمي به مراحل شكل‌گيري جهان طبيعت و حيات دارد. برخي آيات به مراحل آفرينش نظام كيهاني و چگونگي ايجاد بسترهاي لازم براي شكل‌گيري حيات اشاره دارند. برخي ديگر از آيات را مي‌توان بر همان مرحله ايجاد حيات و نشأت‌گيري آن از بستر زمين انطباق داد.
طبق آيات قرآن، در خلقت جهان، پس از آن كه سحاب متراكم و گازي‌شكل اوليه، دچار انبساط و باز شدن نمود، به تدريج منظومه‌هاي شمسي مختلف (ستاره‌ها و سيارات) كه آسمان امروز را شكل داده‌اند، طي دوران‌هايي از آفرينش، شكل گرفتند؛ و بالتبع سياره ما (كره زمين) نيز در اين روند آفرينشي، به تدريج شكل گرفت و اولين محيط مناسب براي پيدايش حيات ايجاد شد. آياتي از قرآن نيز به شكل‌گيري و پيدايش حيات در محيط‌هاي آبي اشاره دارد.
واژگان كليدي: تفسير علمي قرآن، منشأ حيات جهان، مبدأ حيات جهان
چكيده لاتين :
Abstract
In the human intellectual legacy and references, there are many heated and thought-provoking debates in relation to the source of life. The main question is what is the source of life? where and what causes life? The early scientists used to seek the source of life in weather, fire or soil. Some of them, having a more transcendental approach, counted soul and spirit and the like as the fundamental treasure of the universe. Most of the recent scholars and philosophers believed in some kind of sudden or accidental creation , in the cause and source of life until about the eighteenth century. This theory was rejected in the nineteenth century because the details and mechanism of how life formed in living beings and then how this life got transmitted to later generations through parents, became known and proven. At the beginning of the twentieth century, a new theory was presented on life, which implied the emergence of life from inanimate elements and materials in a process of material evolution, and without the presence and influence of transcendental elements and forces. Though the main purpose of Islam is to express the way of life, not the source of life, one can find references about the source of life in some verses and traditions. The Holy Qur an has instructed humans to think deeply and study with profundity about the way they and the whole universe is created. The Holy Qur an contains scientific hints to the different stages of the creation and formation of cosmic system. According to Qur anic verses, in the creation of the universe, the expansion of dense clouds ended to the gradual formation of solar systems (stars and planets). And then, our planet (the earth) gradually got formed, and the first environment was created for the emergence of life. The verses of the Qur an also refer to the formation and manifestation of life in aqueous environments.
Keywords: miracle, scientific exegesis of the Quran, the source of life, the beginning of life.
