كليدواژه :
قرآن , زيبايي شناسي , اصول و مباني , هدف مندي
چكيده فارسي :
چكيده
بدون شكّ، سخن گفتن از رابطه ي هنر و قرآن و تبيين ساختار هندسي و جمال متعالي ( ظهر و بطن ) قرآن هم سهل است هم محال؛ محال از اين نظر كه قرآن كلام بي واسطه ي خداوند است و هنر صرفاً تقليدي ـ هر چند خلاقانه ـ است از جلوه هاي هستي و بدين ترتيب هنر هرگز نمي تواند سر به ساحت رفيع قرآن برساند؛ اما از نگاه ديگر، هنر و قرآن يك جلوه از هستي اند، بدين صورت كه از يك سو، قرآن كريم دربردارنده ي عصاره ي رموز آفرينش است و از سوي ديگر، هنر نيز در ماهيت خود جزء آفرينش و تجلي بخشيدن به رموز هستي نيست، چه، هنرمند واقعي در خلق هر اثر هنري جلوه اي از جلوه هاي پنهان آفرينش را عيان مي سازد. از اين رو ، هنر مي تواند ـ در مفهوم راستين خود ـ بازگو كننده ي حقايق قرآني از زمان و مكان فراتر رود و در غايت خود ، در دل قرآن جاي گيرد. زيباشناسي قرآن, شناسايي جمال و هنر كلام و بيان قرآن و كشف علل و عوامل تاثيرگذار در انفعال احساسات دروني و باطني انسان و كشش به آن است. بررسي و كشف علل و عوامل تاثيرگذار در انفعال و احساس دروني و باطني انسان را زيبايي‌شناسي قرآن تشكيل مي‌دهد و پيش فرض ها و نگاه هاي بنيادين شناخت زيبايي قرآن را اصول و مباني اين زيبايي‌شناسي تشكيل مي‌دهد.
در اين مقاله سعي شده با روش تحليلي و مطالعات كتابخانه اي نشان داده شود كه تا اصولي مانند شناخت جايگاه قرآن در جذب مخاطب، اثرگذاري هاي معنوي، هدف مندي زيبايي‌شناسي، ساختار هندسي آيات قرآن، هماهنگي لفظي و معنايي، به درستي شناسايي و تنقيح نشود، زيبايي‌شناسي قرآن به خوبي انجام نخواهد گرفت، از اين رو در آغاز پيشينه و اهميت موضوع تبيين شده و يكايك اين اصول شرح داده شده و تاثير آن را در شناخت زيبايي قرآن آشكار ساخته است.
كلمات كليدي: قرآن، زيبايي شناسي، اصول و مباني، هدف مندي
چكيده لاتين :
Abstract
Undoubtedly, speaking of the relationship between art and the Qur an and explaining the geometric structure and the transcendental beauty of the Qur an is easy on the one hand and impossible on the other. Impossible, because Quran represents the immediate word of God, and art is merely an imitation, albeit creatively, from the manifestations of being and thus art can never reach the sublime status of the Qur an. But from another angle, both art and the Qur an are manifestations of existence, on the one hand, the Holy Quran contains the secrets and rationale of the universe. And on the other hand, art is nothing but a true manifestation of the mystery of existence; for the real artist, in creation of his artistic work, reveals the beauty and hidden secrets of the universe. Hence, only art –in the real sense of the word- can convey the true meaning of the Qur anic timeless and borderless truths, and finally can be appreciated by the Quran. The aesthetics of the Qur an, means to identify the beauty and art the Quran uses in its stunning fluent linguistic expressions, and to discover the causes and factors influencing the inner emotions of man and its attraction. So, discovering the causes and factors influencing the inner feelings of man is the aesthetics of the Qur an, and the fundamental preconditions and views of the beauty of the Qur an constitute the foundations of this aesthetics. In this paper, it has been attempted to show, through the analytical method and library studies, the principles of knowing the position of the Qur an in attracting the audience, putting spiritual impacts, the purpose of aesthetics, the geometric structure of the Quranic verses, verbal and semantic harmony, should not be properly identified and classified, the aesthetics of the Qur an will not be understood well. Hence, the author, first, explains the background and significance of the subject, then sheds light on each of the principles which have emphatic effect on recognition and revelation of the beauty of the Quran.
Keywords: Quran, Aesthetics, Principles, Foundations, purposefulness, Aesthetics of the Holy Quran.
