قرآن و عدالت سازماني؛ عدالت به مثابه جوهر

quran and organizational justice; justice as substance

چكيده عدالت سازماني در ذيل مبحث انگيزش در حوزه مطالعاتي رفتار سازماني مورد بحث قرار مي‌گيرد. موقعيت بحث عدالت سازماني در اين پازل نشان مي‌دهد كه به موضوع از چه زاويه‌اي نگاه شده است. موقعيت بحث عدالت سازماني در نقشه علمي رايج در حوزه مطالعاتي مديريت و سازمان و نيز محتواي توليد شده در اين عرصه نشان مي‌دهد كه نگاه به عدالت در حوزه رفتار سازماني نگاهي ابزاري است. پرسش اصلي در حوزه انگيزش آن است كه چگونه مي‌توان رفتار منابع انساني در سازمان را در جهت اهداف سازماني هدايت كرد. در اين مقاله جايگاه و كاركرد عدالت در سازمان از ديدگاهي قرآني مورد مطالعه قرار گرفته است و نشان داده شده است كه عدالت، آنگونه كه قرآن آن را توصيف و به آن حكم كرده است، فراتر از ابزاري براي انگيزش بيشتر منابع انساني مورد توجه است. از ديدگاه قرآن عدالت ذاتا مطلوب است. مطلوبيت ذاتي عدالت و عدالت جوهري به مثابه برابر يا مكمل عدالت ابزاري مي‌تواند به عنوان يكي از شاخصه‌هاي اصلي مديريت اسلامي مورد توجه قرار گيرد. كليدواژگان: عدالت سازماني، عدالت جوهري، عدالت ابزاري، مديريت قرآني، سازمان قرآني

Abstract Organizational justice is discussed below the subject of motivation in organizational behavioral study. The position of the organizational justice shows the angle at which the subject is looked. Moreover, looking at justice in the field of organizational behavior has been an instrumental look. This fact can be deduced from the position of organizational justice in the current scientific map in the field of management studies and organization and as well as in the content produced in this field. The main question in regard with motivation is how to guide the behavior of human resources in organization for organizational purposes. In this article, the status and function of justice in the organization, from an Islamic perspective, has been studied and it has been shown that justice, as described and ordered by Islam, is beyond the means to motivate the human resources. From the viewpoint of Islam, justice is inherently desirable. The inherent utility of justice, the substantial justice [as equity or complementary instrument of justice] can be considered as one of the main attributes of Islamic management. Keyword: Organizational Justice, Substantial Justice, Instrumental Justice, Procedural Justice, Interactive Justice, Distributive Justice, quran, Islamic Management