تبيين مؤلفه‌هاي ارزشيِ رهبريِ معنوي از ديدگاه قرآن كريم

چكيده گستره معنويت به رهبري و مديريت نيز كشيده شده و به عنوان يك رويكرد نوپديد، فوق‌العاده مهم و تاثيرگذار، دانشمندان بسياري به‌ويژه رفتارشناسان را جذب كرده و حجم فراواني از پژوهش‌ها را به خود معطوف ساخته است. اين پژوهش‌ها براي آن است تا رهبران بتوانند با استفاده از شاخص‌هاي معنويت يك نوع انگيزش دروني عالي براي خود و پيروان‌شان فراهم آورند. با اين وجود به دليل پيچيدگي و ناشناختگي ابعاد وجودي انسان و نيز كارا نبودن روش‌هاي تحقيق موجود در راه يافتن به ابعاد پنهان و عميق آدمي، هنوز ابهامات بسياري وجود دارد و ديدگاه‌ها فراوان و حتي متفاوتند؛ همچنين استفاده از اين نظريات در كشورهاي مسلمان بدون بررسي و اسلامي‌سازي و بومي‌كردن بسي جاي تامل دارد. قرآن‌ مجيد به عنوان كتاب هدايت و معنويت كه از سوي خالق هستي و انسان براي رهبري آدميان فرو فرستاده شده است مي‌تواند در اين راه ياريگري شايسته باشد. قرآن كريم در قالب‌ قصص و سيره انبياء(عليهم السلام)، الگو‌ي رهبري معنوي خود را كه برآمده از توحيد مي‌باشد، بيان كرده است. اين تحقيق كوشيد با رويكردي بنيادي و با به‌كارگيري روش تحليل مضمون، مؤلفه‌هاي ارزشي رهبري معنوي را از قرآن‌كريم استخراج و به كمك تفسير الميزات تبيين و تحليل كند. نتيجه پژوهش دستيابي به يك ارزش غايي، يعني توحيد و دوازده ارزش مياني (واسطه‌اي) شامل اخلاق‌مداري، عدالت، آزادي، تقوا، خدمتگزاري، اصلاح‌گري، دانايي، جمع‌گرايي، جهاني‌گرايي، قانون‌مداري، شايسته‌سالاري و ايمان به آخرت است؛ كه رهبران قرآني بايد تمام آنها را تحقق بخشند. توحيد مهم‌ترين ارزش است كه تمام ارزش‌هاي مياني را تاييد، پوشش و جهت مي‌دهد و دستيابي به آنها را مقدمه‌ رسيدن به خود مي‌داند. كليدواژگان: قرآن، رهبري معنوي، ارزش‌ها، تحليل مضمون، توحيد