نقد مباني علوم انساني غربي از منظر قرآن كريم

A critique of the basics of Western humanities from the perspective of the Quran

چكيده: تحول در علوم انساني يا اسلامي كردن علوم انساني، نياز مبرم به شناخت نظريه قرآن در مسائل علوم انساني دارد از اينرو اين نوشتار به واكاوي و كنكاش مباني علوم انساني غربي از منظر قرآن كريم پرداخته است و به اين پرسش محوري پاسخ داده است كه آيا مباني علوم انساني برخواسته از فرهنگ غربي با انديشه / نگاه قرآن كريم سازگاري دارد يا نه؟ نگارنده اين مسأله را با استفاده از روش توصيفي و تحليل محتوا تبيين و با عنايت به مسأله محوري و هدف اين نوشتار، نخست به توصيف مباني علوم انساني پرداخته شد و بيان شد كه مباني معرفتي و فلسفي علوم انساني از منظر هستي‌شناسي خصلت سكولار، به لحاظ انسان‌شناسي مبتني بر اومانيسم و از منظر معرفت‌شناختي، به آمپريستي (اصالت حس و تجربه) استوار است، سپس اين نوع تفسير از مباني علوم انساني غربي از منظر قران كريم واكاوي گرديد و استخراج ديدگاه قرآن مجيد، ما را به اين نتيجه رهنمون مي‌سازد كه مباني علوم انساني غربي متعارض با ديدگاه قرآني مي¬باشد و تفسير ناقص از انسان، هستي شناسي و معرفت شناسي دارد.اما ديدگاه قرآن كريم در حوزه مباني علوم انساني بر دو ساحتي بودن انسان، هدف و غايت مندي هستي و معرفت وحياني تكيه دارد. كليدواژه¬ها: مباني علوم انساني، قرآن كريم، انسان شناختي، هستي شناختي، معرفت شناختي

Abstract The bring about changes or Islamacize human sciences, one is required to appreciate the Quranic theory about the issues of humanities. Therefore, this paper has dealt with the principles of western humanities from the Quranic point of view and has answered the central question whether the foundations of humanities which have been derived from the western culture are compatible with the Quranic thought or not? The writer has explained this question using content analysis and descriptive method, and in light of the central problem and the purpose of this article, firstly, the principles of human sciences were described and it was stated that the epistemological and philosophical foundations of the humanities are secular. In terms of anthropology they are based on humanism and from the epistemological point of view, is based on empiricism (authenticity of feeling and experience). Then these western theoretical foundations will be studied in the light of the Quran. The author has concluded that the foundations of Western humanities are conflicting with the Quranic view. For they present us with an incomplete interpretation of human beings, ontology and epistemology. But the Quranic view in terms of humanities is based on the twofold nature of man, the purposefulness of the universe and divine knowledge. Keywords: foundations of Human Sciences, Quran, Anthropology, Ontology, Epistemology