نقش قرآن در تبيين توحيد محور بودن علوم انساني

چكيده از آنجا كه عصاره علوم اسلامي منحصر است درسه علم شريف اعتقادات و اخلاق و فقه، كه آن هم با شئون ثلاثه انسانيت مطابق است و مطابقت علم اعتقادات براي رفعت درجات عقليه و علم اخلاق براي ارتفاع شأنيت بُعد نفسانيه و علم فقه براي اعتلاء بدن و جسم انسان از شرور عرضيه، مي‌توان علوم قرآن را هم در اين سه مصب و جريان قرار داد و هدف نهايي از اين علوم پايه سه‌گانه، هدايت بشر به سوي خداوند تبارك وتعالي مي‌باشد. برمبناي اين مقاله قرآن كريم خاستگاه علوم انساني را فقه قرار مي‌دهد و آن را طوري طراحي مي‌كند كه بر ستون اخلاق تكيه كند، به اين معنا كه اخلاق باطن فقه است و اخلاق نيز به گونه‌اي طراحي مي‌شود كه بر پايه اعتقادات استوار باشد، يعني اخلاق ظهور اعتقادات است. در واقع شئون انسان از اين سه بعد عقل و نفس و جسم خارج نيست اگر هم بنا باشد براي هدايت بشر به سوي كمال، علمي جعل شود، بايد براي اين ابعاد سه‌گانه نافع باشد. اين علوم سه‌گانه به تحليل به توحيد بر مي‌گردد كه مطابق با اصل فطرت است و به تجزيه به احكام تفصيليه فقهيه برمي گردد كه همان فرقان توحيد است. در اين سيرصعود و نزول، قرآن متكفل هدايت بشر از حضيض جسم به سوي عالم علو مقامي عقلي مي‌باشد. كلمات كليدي: علوم انساني، توحيد، اعتقادات، اخلاق، فقه