اثرمحلول‌پاشي هورمون سيتوكينين برروي پارامترهاي فتوسنتزي ارقام گندم نان

The effect of cytokinin application on photosynthetic parameters of wheat cultivars

هورمون­ها از مهم­ترين عوامل داخلي تنظيم كننده رشدگياهان زراعي در پاسخ به عوامل محيطي و ژنتيكي محسوب مي­شوند. اين تحقيق به منظور بررسي اثرات مصرف خارجي سيتوكينين در دو غلظت(صفر(شاهد) و 50 ميكرومولار) برروي پارامترهاي فتوسنتزي­ ارقام گندم آزادي، كرج 3، روشن، فلات، سرداري و ياواروس انجام گرفت. آزمايش درسال زراعي1395-1394 در مزرعه­ي تحقيقاتي دانشكده كشاورزي دانشگاه زنجان به صورت فاكتوريل در قالب طرح بلوك­هاي كامل تصادفي در 4 تكرار اجرا گرديد. نتايج حاصل از تجزيه واريانس نشان داد كه محلول­پاشي هورمون سيتوكينين برروي صفات فتوسنتز، هدايت روزنه‌اي، تعرق وCO2 زيرروزنه تاثير معني‌دار داشت. همچنين ارقام نيز از لحاظ صفات اشاره شده تفاوت معني­دارداشتند. نتايج مقايسات ميانگين نشان داد كه كاربرد هورمون سيتوكينين باعث افزايش96/43 درصدي ميزان فتوسنتز شده است. همچنين ميزان هدايت روزنه­اي و تعرق به ترتيب 37/19درصد و07/19درصد افزايش و ميزان CO2 زيرروزنه 06/24 درصد كاهش داشته است. مصرف دي­اكسيد­كربن در فرايند فتوسنتز منجر به كاهش غلظت دي­اكسيد­كربن زير روزنه شده كه باز شدن روزنه ها را به دنبال دارد. مصرف كمتر دي­اكسيد­كربن در فرايند فتوسنتز در ارقام فلات، ياواروس وسرداري منجر به بالاتر بودن غلظت دي­اكسيد­كربن در زير روزنه شده است. نتايج حاصل از اين مطالعه نشان داد كه كاربرد خارجي هورمون سيتوكينين منجر به افزايش فتوسنتز شده و احتمالا مي‌تواند باعث افزايش توليد در گياه گردد. در بين ارقام رقم كرج3 بيشترين ميزان فتوسنتز را داشت.

Hormones are of the most important internal factors that regulate crops growth in response to environmental and genetic factors. This study was conducted to investigate the effects of cytokinin applied in two concentration levels (zero, as the control treatment, and 50 µM) on the photosynthetic parameters of the wheat cultivars: Azadi, Karaj 3, Roshan, Falat, Sardari, and Yavaros. The experiment was conducted as a factorial experiment based on randomized complete block design with four replications in the research farm of Zanjan University in 2016. The results showed that application of cytokinin had significant effects on photosynthesis rate, stomatal conductance, transpiration, and sub-stomatal CO2 concentration. The cultivars also were showed significant different in Studied traits. The results of mean comparisons show that the use of cytokinin has caused to increase of photosynthesis rate, stomatal conductance and transpiration 43.96% 19.37% and 19.07% respectivelyy. But the sub-stomatal CO2 concentration reduced by 24.06 Consume of carbon dioxide in photosynthesis, leading to a reduction in sub stomatal carbon dioxide concentration following the opening of the stomata. Consume less carbon dioxide in photosynthesis in Yavaros, falat and sardary cultivars leading to higher sub stomatal carbon dioxide concentration. The results of this study showed that the exogenous application of cytokinin hormone leads to an increase in photosynthesis and are likely to increase crop production. Karaj3 among cultivars had the highest rate of photosynthesis.