اثر شوري بر آنزيم هاي آنتي اكسيدان و وزن خشك در كشت مخلوط سورگوم كوشيا

The Effect of Salinity on antioxidant enzymes and dry matter in sorghum – kochia intercropping

پژوهش حاضر به صورت يك آزمايش مزرعه اي دوساله (1395 و 1394) به صورت كرت هاي خردشده در قالب طرح بلوك هاي كامل تصادفي با سه تكرار اجرا شد. تيمارها شامل تنش شوري در سه سطح 2، 7 و 14 دسي زيمنس برمتر در كرت هاي اصلي و سيستم كشت در پنج سطح سورگوم خالص، 3/2 سورگوم، 3/1 سورگوم، 2/1 سورگوم و كوشيا خالص در كرت¬هاي فرعي بود. نتايج نشان داد كه تنش شوري در هر دو گياه سورگوم و كوشيا آنزيم¬هاي آنتي¬اكسيدان كاتالاز، پراكسيداز، سوپراكسيدديسموتاز و آسكوربيك پراكسيداز را به¬طور معني¬داري افزايش و وزن خشك علوفه را به¬طور معني¬داري كاهش داد. اين تاثيرات به¬طور قابل ملاحظه¬اي به شدت تنش و گياه وابسته بود. به¬عنوان مثال، تنش شوري 7 و 14 دسي¬زيمنس برمتر با كاهش 2/17 و 4/62 درصدي وزن خشك سورگوم همراه بود. درحاليكه شوري 7 دسي¬زيمنس برمتر تاثير بر وزن خشك كوشيا نداشت ولي شوري 14 دسي¬زيمنس برمتر موجب كاهش 3/23 درصدي وزن خشك كوشيا گرديد. تنش شوري فعاليت آنزيم¬هاي آنتي¬اكسيدان كوشيا را به¬ميزان بيشتري افزايش داد كه نشان¬دهنده استفاده از مكانسيم آنتي¬اكسيداني كوشيا در شرايط شور است. وزن خشك سورگوم در كشت خالص و كشت مخلوط 3/2 سورگوم بيشترين بود، درحاليكه بيشترين وزن خشك كوشيا در كشت خالص و كشت مخلوط 2/1 سورگوم و 3/1 سورگوم بود. كشت مخلوط همچنين موجب افزايش فعاليت آنزيم¬هاي آنتي¬اكسيدان كاتالاز، پراكسيداز، سوپراكسيدديسموتاز در سورگوم و آنزيم پراكسيداز در كوشيا شد. به¬طوركلي نتايج بيان كرد كه كشت مخلوط با تحريك سيستم آنتي¬اكسيداني در سورگوم و كوشيا سبب افزايش تحمل به شوري در كشت مخلوط گرديد.

The current research was conducted as a 2-yr field study (2015-16) as split plot based on randomized complete block design in three replications. The treatments included salt stress at three levels 2, 7 and 14 dS m-1 in main plots and planting system at five levels sole sorghum, ⅔ sorghum, ½ sorghum, ⅓ sorghum and sole kochia in sub plots. The results showed that salt stress in both plants significantly enhanced activity of antioxidant enzymes consisted of catalase, peroxidase, superoxide dismutase and ascorbic peroxidase and significantly reduced forage dry matter (DM). This effect was considerably depended to stress severity and plant. As example, salt stress at 7 and 14 dS m-1 was associated with 17.2% and 62.4% reduction in DM of sorghum. While 7 dS m-1 salinity had no significant effect of DM of kochia, however, 14 dS m-1 salinity reduced DM of kochia by 23.3%. Salt stress enhanced antioxidant of kochia more than sorghum, means using antioxidant mechanism in kochia under saline conditions. Sorghum DM in sole crop and ⅔ sorghum were the highest, whereas the highest DM of kochia were obtained in sole kochia, ½ sorghum and ⅓ sorghum. Intercropping also increased activity of catalase, peroxidase and superoxide dismutase in sorghum and catalase in kochia. In general, the results indicated that intercropping improved salinity tolerance in sorghum and kochia through simulated stimulation antioxidant system.