توسعه و جامعة آرماني

توسعه يعني حركت اجتماعي به سوي مطلوبيت‌ها؛ به همين رو نمي‌توان آن را بدون ورود به بحث غايات و آرمان¬ها دنبال كرد. يكي از مفاهيم و قالب‌هاي مطرح در انديشه‌هاي اجتماعي سَلَف، «جامعة آرماني» بوده كه در علوم اجتماعي جديد كمتر بدان پرداخته شده است. پرداختنِ به موضوع توسعه، آن هم با انگيزة رسيدن به الگوهاي بومي اما اين اجازه را به ما مي‌دهد تا با سنت‌شكني، به سراغ آن برويم و منظور و فحواي آن را وارسي نماييم. جامعة آرماني حسب آموزه‌هاي اسلامي بيش از آن كه مبين هدف باشد؛ ترسيم‌كنندة راه است؛ بدان رو كه غايت دين، كمال انساني است و شدنِ به دست خويش. پس اگر هدف توسعه را نيل به جامعة آرماني قلمداد كنيم، دو معنا از آن مستفاد مي‌شود: ارتقاي سطح آرماني آحادِ اجتماعي و فراهم‌آوري بستر مساعد و همراه براي آن. اين معنا از جامعة آرماني استعداد بالايي براي عملياتي شدن دارد و ورود و به‌كارگيري آن را در برنامه‌ريزي‌هاي توسعه ميسر مي‌سازد؛ البته بدين شرط كه در هدف‌گذاري‌ و شاخص‌هاي آن تجديدنظر شود و سطح انتظارات از آن ارتقا پيدا كند.