كليدواژه :
ژنوم فرهنگي , طراحي و توليد ژنمدار , آموزش و پژوهش هدفمند , قانون ژنمدار , طراحي و شهرسازي ژنمدار
چكيده فارسي :
در اين مقاله محصولات طراحي و توليد شده توسط بشر، همچون ژنهائي تلقي ميگردند، كه منتقلكننده فرهنگ، تفكر و سرمايههاي مادي و معنوي از نسلي به نسل ديگر عمل ميكنند. امروزه، طراحي و توليد در جهان، با رويكردهاي متفاوتي انجام ميپذيرد. در رويكرد اول طراحي و توليد بر مبناي فرهنگ بومي صورت پذيرفته و محصولات ضمن برآوردن نيازهاي شهروندان بومي آن منطقه و كشور به مثابه ژنهائي، فرهنگ زمان و مكان خاص را به نسلهاي آتي به ويژه در همان مكان منتقل ميكند. آثار باستاني و موزهها در كشورهاي مختلف نيز مؤيد واقعيت فوق ميباشد. با مطالعه و پژوهش علمي آثار باستاني و موزهها در هر منطقه، امكان دستيابي به فرهنگ، تفكر و اعتقادات ايشان مقدور گرديده و روند تغيير و تحولات فرهنگي ميسر ميگردد. رويكرد دوم طراحي و توليد بر مبناي مزيتهاي نسبي و سازگار با محيط زيست و آب و هواي هر منطقه و كشور ميباشد. رويكرد سوم طراحي و توليد صادراتمحور ميباشد. در اينگونه طراحي و توليد، فرهنگ، و نياز جامعهي هدف در توليد محصولات صادرتي به كشورهاي ديگر اعمال ميگردد. پيشنياز دستيابي به توفيق در اين عرصه نيازسنجي و مطالعه سيستماتيك فرهنگ جامعه هدف ميباشد. رويكرد چهارم، طراحي و توليد بر اساس مزيتهاي ايجادي و نيازآفريني صورت ميپذيرد. اينگونه طراحي و توليد، ژنساز و فرهنگ زا ميباشد. بديهي است، كه خلق نيازها و توانائيهاي جديد و به تبع آن توليد محصولات مبتني بر مزيتهاي ابداع شدهي دانشبنيان به همراه خود فرهنگ نو ايجاد مينمايد، كه ژنهاي جديدي به ژنوم فرهنگي ميافزايد. اينگونه محصولات مختص منطقه و جغرافياي خاص نبوده، بلكه با اتكاء به دانش و علم نو، توانائي جديدي حاصل نموده است. رويكرد چهارم بيانگر اين واقعيت هست، كه ژنوم فرهنگي هر جامعهاي همچون ژنوم موجودات زنده ثابت نيست. زيرا اصل تنازع بقاء ژنوم برتر و سازگار با محيط را انتخاب و گزينش ميكند. در ژنوم فرهنگي امكان پويش، پالايش و پيرايش و حذف ژن نامناسب فرهنگي وجود دارد. از طرف ديگر، ژنوم فرهنگي دانشبنيان بوده و قابل توسعه ميباشد. ژنوم فرهنگي هر جامعه از طريق توليدات در عرصههاي مختلف اعم از آموزش، پژوهش، علمي، فناوري، معماري و شهرسازي، نرمافزاري و سختافزاري از نسلي به نسل ديگر منتقل ميگردد. در دنياي امروز دو اصل تعاون و بقاء و تنازع بقاء ملاك و ميزان دوام و قوام يك ژنوم فرهنگي هست. طراحي و توليد دانشبنيان، عالمانه، كيفي، ارتقاء فرهنگ نسل حاضر و نسلهاي آينده را در پي خواهد داشت. طراحي و توليدي كه بهرهبردار چند نسلي دارد، همچون ژن به نسلهاي بعدي منتقل ميشود، پس بايد ژنهاي شايسته را براي نسلهاي آتي به يادگار بگذاريم.