نگاهي سبك شناسي به نحو (با مقايسه غزليات سعدي و شهريار)

(A stylistic view to syntax (a Comparison between sa adi and shahriyar

سبك شناسي يكي از مباحثي است كه نه تنها در زبان و ادبيات فارسي مي‌‌توان به آن پرداخت، بلكه از سوي ديگر در علومي‌ چون زبانشناسي هم كاربرد دارد.آنچه كه موجب مي‌‌شود خواننده، يك اثر را درك كند در حقيقت انسجام موجود در متن است كه سبب پيوستگي بين عناصر موجود در متن مي‌‌شود و اين انسجام خود نوعي سبك به حساب مي‌آيد. با توجه به اينكه بنظر مي‌‌رسد شاعران و نويسندگان دوره‌هاي تاريخي مختلف داراي سبك ويژه و متفاوت با دوره‌هاي قبل و بعد خود هستند، بنابراين هدف اين پژوهش بررسي و مقايسه سبك در بيست غزل منتخب از غزليات سعدي و شهريار براساس روش پيشنهادي رايت و هوپ (1996)[1] مي‌باشد. مقاله حاضر به تفاوتهاي سبكي اين غزلها در حوزه نحو مي‌پردازد و ضمن تشخيص و معرفي تفاوتهاي سبكي به روش تحليلي- توصيفي ميان اين اشعار به اين نتيجه مي‌رسد كه شهريار در اشعار خود تمايل بيشتري به استفاده از گروههاي اسمي‌ و گروههاي فعلي و ساختهاي متنوع نحوي از خود نشان مي‌دهد. در مقابل، سعدي بيشتر گرايش دارد كه معنا و مفهوم خود را در قالب جملات مركب و با استفاده از ضماير دوم و سوم شخص مفرد به خواننده اثر خود ارائه دهد.

Stylistics is one of the issues that is used not only in Persian language and literature, but also in other sciences such as linguistic. In fact, its the cohesion of a context which is caused a reader to understand that text and this is itself a kind of stylistics. it seems that writers and poets of different historical periods have various stylistics methods from before and later of their periods. So, the purpose of this research is study differences of stylistics in syntax domain and also distinct and introduce stylistic differences by analytical- descriptive method. In this research, twenty lyric poems Saadi and Shahriyar was selected for investigation and comparison base on Wright and Hope (1996) suggested method. Regarding to results, Shahriyar desired to use noun and verb phrases and different syntactic constructions in his poem. On the other hand, Saadi expressed his meaning in form of compound sentences and he used second and third person singular pronouns to influence his reader