بررسي صفات مورفولوژيك و مورفومتريك سمندر تاجدار جنوبي Triturus karelinii در استان مازندران

ســمندر تاجــدار جنوبــي Triturus karelinii از خانــواده Salamandridae و از زيرخانــواده Pleurodelinae بــوده و در اســتانهاي مازنــدران، گلســتان، گيــلان و بخشــهايي از اردبيــل، آذربايجــان شــرقي وغربــي پراكنــش دارد. ســطح پشــتي ايــن ســمندر قهوهــاي تيــره، داراي تــاج پشــتي در نمونههــاي نــر، دم از طرفيــن فشــرده و در ســطح شــكمي و زيــر ســر داراي خالهــاي ســياه رنــگ ميباشــد. در ايــن تحقيــق 50 نمونــه (18 مــاده، 13 نــر و 19 لارو) از اســتان مازنــدران و متعلــق بــه مــوزه جانورشناســي دانشــگاه گلســتان از نظــر صفــات مورفولوژيــك و25 صفــت مورفومتريــك بــا كوليــس ديجيتــال بــا دقــت (0 /01 ميليمتــر) مــورد مطالعــه قــرار گرفــت. جنســيت نمونههــا بــا وجــود تــاج پشــتي و نــوار نقرهاي-ســفيد رنــگ در طرفيــن دم در نرهــا و عــدم وجــود آن درمادههــا شناســايي شــد. طــول پــوزه تــا مخــرج در نرهــا 48/13- 64/18و در مادههــا 50/16-69/07 و در لاروهــا 32/73- 39/03 بــه دســت آمــد. نســبت طــول انــدام جلويــي بــه عقبــي در لاروهــا 0/79-0/99 (ميانگيــن0/88±0/053)؛ در نرهــا 0/77-1/03 (ميانگيــن 0/91±0/079)؛ در مادههــا 0/73-1/07 (ميانگيــن 0/91±0/084)، همچنيــن نســبت پهنــاي ســر بــه طــول ســر در لاروهــا 0/65-0/90 (ميانگيــن 0/79±0/070)؛ در نرهــا 0/67-0/99 (ميانگيــن 0/80±0/095)؛ در مادههــا 0/62 -0/99 (ميانگيــن 0/098 ±0/80)؛ عــلاوه بــر ايــن نســبت طــول دم بــه طــول كلــي بــدن در لاروهــا 0/47 -0/54 (ميانگيــن 0/017± 0/509)؛ در نرهــا 0/023( 0/46 -0/52± 0/49)؛ در مــاده 0/39 -0/45( ميانگيــن 0/016± 0/43) و نســبت طــول ســر بــه طــول پــوزه تــا مخــرج در لاروهــا 0/24 -0/32 (ميانگيــن 0/020± 0/27)؛ در نرهــا 0/23 -0/31 (ميانگيــن 0/23±/024)؛ در مــاده هــا 0/23 -0/30 (ميانگيــن 0/019± 0/25) محاســبه شــد.