بررسي آلودگي آفلاتوكسين M1 در شير‌خام مراكز ‌جمع‌آور در شهرهاي ملكان و بناب (آذربايجان‌شرقي)

آفلاتوكسين‌ها گروهي از مايكوتوكسين‌ها هستند كه شامل 4 نوع تركيب بنام‌هاي آفلاتوكسينB2وB1وG2وG1 مي‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌باشند و عمدتاً توسط‌ سه‌ گونه قارچ بنام‌هاي آسپرژيلوس فلاووس (A.flavus)، آسپرژيلوس پارازيتيكوس (A.parasiticus) و آسپرژيلوس نوميوس (A.nomius) توليد مي‌‎‎‎‎‎‎‎شوند. از بين انواع آفلاتوكسين‌ها، آفلاتوكسين‌B1 داراي سميت بيشتري بوده و آفلاتوكسين‌M1 تاثير مهمي در سلامتي عمومي ايفا مي‌كند. آفلاتوكسين‌M1 متابوليت 4-هيدروكسيله آفلاتوكسين‌B1 مي‌‌باشد. هدف از انجام اين مطالعه بررسي ميزان آلودگي شير‌خام در مراكز جمع‌‌‌‌‌‌‌‌‌آور شير شهرهاي ملكان و بناب به آفلاتوكسين‌M1 بود. تعداد 100 نمونه شير‌‌خام در دو ‌فصل‌ زمستان (بهمن و اسفند) سال 1395 و بهار (ارديبهشت و خرداد) سال‌1396از مراكز جمع‌‎آور شيرخام به‌صورت تصادفي اخذ‌ گرديد. ميزان آفلاتوكسين‌M1 با روش الايزا اندازه‌گيري‎ شد. ميانگين آلودگي در شهرهاي ملكان و بناب به ترتيب 18/8 و 85/11 نانوگرم ‌در‌‌ليتر بود. آلودگي در 88 و100 درصد نمونه‌‎هاي اخذ شده فصل زمستان به‌ترتيب در ملكان و بناب مشاهده ‌شد. همچنين آلودگي در بهار 96 و 88 درصد به‌ترتيب در ملكان و بناب بود. از بين نمونه‌هاي آلوده به آفلاتوكسين‌M1، 2‌درصد از نمونه‌هاي بناب و صفر درصد از نمونه‌هاي ملكان بيش ‌از‌‌حد‌ استاندارد ‌ملي ‌ايران (100 نانو‌گرم ‌در‌‌ليتر) و6 و 4 درصد از نمونه‌هاي بناب و ملكان به‌ترتيب بالاتر از استاندارد ‌اتحاديه ‌اروپا (50 نانو‌گرم ‌در‌‌‌ليتر) بودند. ميانگين مقادير آلودگي آفلاتوكسين‌M1 در دو ‌شهر تفاوت معني‌داري نداشت، در‌حالي‌كه تفاوت معني‌داري بين آلودگي در فصل زمستان و بهار در شهر بناب مشاهده‌ گرديد (05/0 P).