بررسي برخي از شيوه هاي انتقال دانش روايي پيرامون خصوصيات گياهان دارويي در جوامع عشايري

يكي از كهن ترين ميراث جوامع بومي، استفاده از گياهان در بهبود بيماري هاست كه در ساليان اخير اقدام به مستندسازي آن در اقصي نقاط جهان علي الخصوص در جوامع ابتدايي شده است. ميراث كهن ايران در اين رابطه، تجربه مردمي است كه صدها سال پيش تاكنون تلاش مي كرده اند تا گياهان مفيد براي خوراك و ارتقاء سلامت را پيدا كنند و به همين ترتيب در خلال هر نسل تجربه اي بر تجربه هاي قبلي در اين رابطه افزوده شده است. اين تجربيات در ميان جوامع روستايي و عشايري اغلب به صورت روايي است و به همين شكل نيز انتقال مي يابد. بهترين شيوه در جهت اين تبادل اطلاعات و انتقال به نسل هاي جديد، اشعار، حكايات و ضرب المثل هاست. در اين مطالعه كه در برخي از مناطق عشاير نشين استان كهگيلويه و بويراحمد صورت گرفت، برخي از شيوه¬هاي انتقال دانش روايي و نامكتوب در مورد خصوصيات گياهان دارويي مورد بررسي قرار گرفت. با توجه به ماهيت ميان رشته اي موضوع مورد تحقيق، محقق در منطقه در حدود چهار ماه حضور داشت و در اين مدت اقدام به انجام نمونه برداري در قالب مصاحبه هاي بدون ساختار و مشاركتي نمود. در نهايت يافته ها بر مبناي موضوعات محتوايي دسته بندي گرديدند. نتايج گوياي آن است كه بوميان برخي از نكات را كه در مورد گياهان دارويي و خواص آنها به خاطر داشته، از آن استفاده مي كرده و به نسل جديد منتقل مي نمودند را مرهون حكايات، شعرها و ضرب المثل هايي بودند كه در ميان ايشان رواج داشت و در هريك به نوعي به بخشي از خصوصيات ظاهري و خواص اين گياهان اشاره مي شد.