بررسي شيوه برداشت و كاربردهاي سنتي برخي از گياهان دارويي تيره Apiaceae

در طول قرن گذشته، طب سنتي بر گياهان دارويي موضوع حائز اهميتي در سراسر جهان بوده است و اين گياهان از يك سو تاثير بسزايي در قلمرو بهداشت جوامع محلي و از سويي ديگر در قلمرو تجارت جهاني داشته اند. گياهان تيره چتريان از گياهان پركاربرد در دانش بومي و طب سنتي هستند چرا كه اغلب دارويي و صنعتي بوده و تعدادي از آنها به عنوان غذاي انسان مصرف مي شوند. در اين مطالعه برخي از استفاده هاي سنتي خوراكي و دارويي برخي از گياهان اين تيره در مرتع ديلگان استان كهگيلويه و بويراحمد مورد بررسي قرار گرفته است. جهت گردآوري اطلاعات ابتدا مطالعاتي پيشتاز در منطقه مورد بررسي به منظور شناخت وضعيت اكولوژيكي و آگاهي از دانش افراد بومي ساكن در منطقه صورت گرفت. پس از مصاحبه مقدماتي، آشكار شد كه هرچند خبرگان محلي از آگاهي عميقتري نسبت به ساير افراد برخوردارند اما با توجه به ماهيت دانش بومي كه همانا توزيع و پراكنش آن در سطح كل افراد جامعه هدف است، لذا از اغلب گروه¬هاي سني ساكن در منطقه مورد مطالعه مصاحبه صورت گرفت. در مجموع جمع آوري اطلاعات از 156 نفر در قالب مصاحبه هاي فردي و گروهي صورت پذيرفت. نتايج تحقيق صورت گرفته گوياي آن است كه در منطقه مورد مطالعه از سه گونه از تيره چتريان (Apiaceae) به نام هاي آب اندول (Smyrnium cardifolium)، خوشاريزه (Echinophora platyloba) و آنغوزه (Ferula assa-foetida) استفاده هاي متعددي صورت مي گيرد. به گونه اي كه عشاير منطقه به خوبي گونه هاي مذكور را شناخته و از رويشگاه، زمان رويش، نحوه بهره برداري و خواص آنها آگاه بودند.