تحليلي بر روند يكنواخت گراديان درجه حررات حداكثر روزانه بهار و تابستان مطالعه موردي (استان اصفهان)

چكيده: دماهاي حداكثر روزانه نقش در كشاورزي، هيدرولوژي، منابع آب و... دارند و آگاهي از چگونگي تغييرات اين نوع از رخدادهاي خسارت¬زا امري ضروري است. از اين رو شايسته است اين تغييرات دمايي تحليل و پيش¬بيني شود. ضرورت تحقيق در زمان فعلي كه در بيشتر نقاط دنيا روزهاي گرم در حال افزايش بوده و به يك مسئله جدي تبديل شده است، آشكارتر مي¬گردد. براي انجام اين پژوهش از داده¬هاي روزانه دمايي (بيشينه، متوسط و كمينه) 11 ايستگاه سينوپتيك استان اصفهان طي دوره¬ي زماني 24 سال با دور-ه¬ي آماري مشترك 2016-1993 استفاده شد. به منظور بررسي گراديان دمايي سري داده¬ها دو فصل بهار و تابستان با دو روش تشكيل شد: روش اول ابتدا صدك نودام از روي داد¬ه¬هاي ميانگين دماي روزانه محاسبه و روزهاي كه دماي بيشينه آن از صدك نودام بيشتر بودند در تشكيل سري داده¬ها استفاده شدند در روش دوم تشكيل سري داده ها، دماي 30 درجه به عنوان آستانه محدودكننده در كشاورزي در نظر گرفته شد و روزهاي بيشتر از آن در تحليل سري استفاده شدند. پس از تشكيل سري، تعداد روزهاي بالاي آستانه، ماكزيمم و متوسط گراديان افزايش دماي بيشينه محاسبه شدند. با استفاده از آزمون ناپارامتريك من¬كندال معني¬داري روند يكنواخت داده¬ها تحليل شد. نتايج حاصل از اين تحقيق نشان داد كه در هر دو رويكرد، بيشتر ايستگاه¬ها در تعداد روزهاي بالاتر از آستانه داراي روند مثبت معني¬دار مي¬باشند. به عبارتي ديگر تعداد رخدادهاي بيشينه دما در حال افزايش است، با اين حال، تعداد روزهاي بالاتر از صدك نودام ايستگاه¬هاي فرودگاه، گلپايگان، شهرضا و كبوتراباد و و تعداد روزهاي بالاتر از دماي 30 درجه ايستگاه¬هاي اردستان، نطنز، شهرضا و داران داراي روند معني¬دار نمي¬باشند. با افزايش دماهاي حداكثر در آينده، احتمال خسارات ناشي از گرمايش زياد افزايش خواهد يافت و ميزان تبخير ناشي از افزايش دما، افزايش خواهد يافت از اين رو بهتر است به خاطر محدوديت¬هاي شديد منابع آبي استان اصفهان سطح زير كشت آبي در اين دو فصل كاهش يابد.