بررسي تحليلي نگاره ي مباهله ي پيامبر(ص)با مسيحيان نجران دركتاب آثارالباقيه بيروني ازنظر فرمي ومفهومي

مباهله به عنوان ابزاري در جهت داوري الهي و اثبات بي گناهي در فرهنگ هاي مختلف وجود داشته است،مانند: نوشيدن شوكران وگذر از آتش و... در اسلام مباهله حضرت محمد(ص) با مسيحيان نجران از نظر سياسي،اعتقادي و بخصوص در تكوين اعتقادات شيعي داراي ارزش و اعتباري والا مي باشد. هدف از اين پژوهش بررسي فرمي و مفهومي تصوير مباهله ي پيامبر(ص) با مسيحيان نجران در كتاب آثار الباقيه است.ابوريحان بيروني در آثارالباقيه هنگامي كه از ويژگي هاي ماه شوال سخن مي گويد مباهله پيامبر با مسيحيان نجران را بيان مي كند. از ويژگي هاي مفهومي اين اثر مي توان به:داوري الهي در مباهله مهم مي باشد،از نظر سياسي مباهله پيامبر اهميت داشته، صلحي پايدار در انجام مباهله مد نظربوده است، مباهله پيامبر سرشتي ديني دارد. آداب مباهله وگرد آمدن شاهدان وصالحان ازديگر ويژگي هاي مباهله مي باشد. از نظر فرمي: حالات چهره فاقد ويژگي فردي است،وابستگي تصوير به متن،جنبه ي روايي،عدم پرسپكتيو و همچنين موي بلندو جامه هايي با گل هاي درشت تاثير هنرِچيني را در اين نگاره نشان مي دهد. بزرگ نمايي كه دراين تصوير وجود دارد ما را به سنت هاي هنر ايران باستان رهنمون مي شود،... فرضيه غالب آن است كه مباهله درآثار هنرمندان به شيوه هاي مختلف به تصويردرآمده است،كه معرف ويژگي هاي مكتب وعصرِ هنرمندان وانديشه هاي ديني هر دروه است.