شماره ركورد كنفرانس :
4417
عنوان مقاله :
تذهيب تيموري و جايگاه آن در كتابآرايي نسخ قرآني و ادبي اين دوران
پديدآورندگان :
محمدي حسن _
كليدواژه :
تذهيب , كتابآرايي , صفحهآرايي , هرات , شيراز , تيموري
عنوان كنفرانس :
دومين همايش ملي پژوهشي و كاربردي هنر و تبليغ، با محوريت كتاب آرايي ديني در فرهنگ و تمدن اسلامي
چكيده فارسي :
دوران تيموري از مهمترين ادوار هنري ايران در حوزه كتابآرايي و هنرهاي مرتبط با آن ازجمله تذهيب است كه با ويژگيهاي مختص به خود در قالب مكاتب هرات و شيراز جلوه مينمايد. انواع صفحهآرايي و فرصتهاي ايجادشده توسط اجزاي كتاب، تنوع فضاهاي تذهيبي را موجب ميشود كه به نظر ميرسد موجب زيبايي بيشتر نسخ ميشود. شناخت تذهيب و تمهيدات بهكارگيري آن در نسخ از ضروريات هنر زمان ماست؛ زيرا هنر فاخر گذشته بايد الگويي براي بهبود وضعيت نابسامان كتابآرايي زمان ما قرار گيرد. شناخت و توصيف ويژگيهاي تذهيب تيموري و عناصر آن، بررسي دقيق نقش و رنگ تذهيب در مكاتب اين دوران، جايگاه تذهيب در صفحهآرايي، انواع متداول صفحهآرايي و تمهيدات بهكارگيري تذهيب در نسخ، از اهداف اين پژوهش است كه درنهايت نتايجي از قبيل استفاده از نقوش اسليمي و ختايي در هر سه مكتب هرات پيشين، هرات پسين و شيراز اما با بازمصرفهاي متفاوت بهكارگيري، استفاده از رنگهاي اصلي لاجورد و طلا و رنگهاي فرعي زنگار، شنجرف، آبي روشن، فيروزهاي، سياه و سفيد در هر سه مكتب اما با اندكي تفاوت در ميزان استفاده، روشهاي اجرايي متنوع، رونق گلچين¬سازي بهويژه در شيراز، تأثير مستقيم قطع كتاب بر نوع صفحهآرايي، وجود الگويي كلي براي صفحهآرايي، رواج الگوي پنج قسمتي يا سه خطي براي قرآنها، استفاده از فرمهاي تذهيبي مختلف و متناسب با نحوه نگارش و كاربرد صفحه در جايجاي كتاب به دست آمد.