تعيين آستانه تحمل به شوري ژنوتيپ‏هاي سويا (Glycine max L.) در مراحل اوليه رشد

تنش شوري از تنش‏هاي عمده محيطي است كه باعث كاهش عملكرد محصولات مختلف مي‏شود لذا اين طرح با هدف ارزيابي سطوح مختلف تنش شوري و تعيين حد بحراني، ارزيابي ژنوتيپ‏هاي سويا از نظر مولفه‏هاي سبزشدن، رشد گياهچه و شناسايي ژنوتيپ‏هاي مقاوم و حساس انجام شد. در اين آزمايش تاثير 4 سطح شوري (شاهد، 3، 6 و 8 دسي‏زيمنس بر متر كلريد‏سديم) بر روي يازده ژنوتيپ سويا (هيل، L.B.K، B.P، هاگ، دير، گرگان 3، سحر، هابيت، ويليامز، J.K و L.W.K) مورد برسي قرار گرفت. آزمايش در قالب طرح كاملا تصادفي و به صورت فاكتوريل با سه تكرار انجام شد. نتايج تجزيه واريانس نشان داد كه تأثير تنش شوري و ژنوتيپ بر تمام مؤلفه‌هاي سبزشدن، وزن خشك ريشه‏ و بخش هوايي گياهچه معني‌دار بود. در تنش‏هاي شوري 6 و 8 دسي‏زيمنس بر متر درصد سبزشدن به طور چشمگيري كاهش يافت بطوريكه با افزايش ميزان تنش شوري از 3 دسي‏زيمنس بر متر به 6 و 8 دسي‏زيمنس بر متر به ترتيب درصد سبزشدن 6/50 و تا 9/64 درصد كاهش يافت و ژنوتيپ دير بيشترين و ژنوتيپ‏هاي هيل و B.P داراي كمترين درصد سبزشدن بودند. سرعت سبزشدن با افزايش شدت تنش شوري به طور معني‏داري كاهش يافت و مقدار اين كاهش در تنش شوري 6 و 8 دسي‏زيمنس بر متر بسيار مشهود بود. با توجه به ضرايب مدل آستانه مقاومت به شوري لاين L.B.K نسبت به ديگر لاين‏ها كمتر بود و درصد سبزشدن در اين لاين در شوري 5/2 دسي‏زيمنس بر متر شروع به كاهش مي‏كند. ضرايب نشان مي‏دهند كه ژنوتيپ‌هاي گرگان 3، دير و هاگ نسبت به ژنوتيپ‏هاي ديگر مي‏توانند سطوح شوري بالاتري را تحمل كنند بدون اينكه درصد سبزشدن آن‏ها كاهش يابد.