بررسي تنوع جمعيت و توان جوانه زني بانك بذر علفهاي هرز در كشتهاي دارويي

به منظور شناسايي و معرفي جمعيت علف هاي هرز در بانك بذر مزارع گياهان دارويي يكساله وچندساله 9 مزرعه از مزارع تحت كشت و با سابقه كشت گياهان دارويي از مزارع تحقيقاتي پرديس ابوريحان انتخاب و جمعيت بانك بذر از لحاظ خصوصيات جمعيت و ميزان جوانه زني گونه هاي مختلف مورد بررسي قرار گرفت. نمونه¬برداري از مزارع با استفاده از روش سيستماتيكw انجام شد. نمونه¬هاي خاك در آزمايشگاه با استفاده از الكهاي آزمايشگاهي 30 و 50 مش شسته و بعد از جداسازي بذور در زير بيني كولار دو چشمي شناسايي و شمارش مورد آزمون جوانه¬زني قرار گرفت. در مجموع در اراضي تحت بررسي 9 گونه بعنوان علفهاي هرز با جمعيت بالا شناسايي شد مهمترين علف¬هاي هرز عبارت بودند از تاج خروس، ارزن¬وحشي، سلمه¬تره،قياق، هفت¬بند، ارزن دانه ريز، شيرتيغي، ترشك و يولاف¬وحشي. ببيشترين تراكم علف هرز مربوط به تاج خروس با 5500 بذر در مترمربع خاك بود. براساس نتايج بيشترين درصد جوانه زني مربوط به علف هرز سلمه تره با 12/84 درصد و كمترين درصد جوانه¬زني مربوط بود به علف¬هرز شيرتيغي كه هيچ بذري جوانه نزده و بيشترين ميانگين طولي گياهچه مربوط به علف¬هرز تاج خروس با 6/5 سانتي¬متر بود. بر اساس نتايج موجود بيشترين شاخص بنيه بذر مربوط به علف¬هرز ارزن دانه¬ريز و كمترين شاخص بنيه بذر مربوط به شير تيغي بود. براساس شاخص-هاي تنوع گونه¬اي و با توجه به سابقه كشت¬ها در مزارع دارويي به دليل تناوب كشت در اين مزارع شاخص تنوع بالايي مشاهده شد. همچنين شاخص غناي گونه¬اي از مقدار بالايي برخوردار بود. در مقابل، شاخص غالبيت گونه¬اي بسيار كم محاسبه شد. براين اساس، مي¬توان نتيجه گرفت كه در كشتهاي گياهان دارويي با رعايت تناوب زراعي (زنيان، رازيانه و زعفران)، باعث افزايش غنا و تنوع گونه¬اي شده و در مقابل از غالب شدن گونه¬هاي خاص جلوگيري مي¬شود.