بررسي ارتباط صفات مرحله جوانه‌زني و مرحله گل‌دهي با استفاده از همبستگي كانونيك در گندم در شرايط تنش شوري

يكي از موارد مهم در برنامه‌هاي به‌نژادي توليد ارقام متحمل به شوري تشخيص گياهان متحمل در مراحل اوليه رشد است. در اين تحقيق ميزان ارتباط صفات مرحله جوانه‌زني و صفات مرحله گل‌دهي در شرايط تنش شوري با استفاده از همبستگي كانونيك در آزمايشگاه و گلخانه مركز تحقيقات كشاورزي كرمان مورد بررسي قرار گرفت. نتايج تجزيه واريانس نشان داد كه اثر رقم بر روي تمامي صفات مورد مطالعه معني‌دار بود. هم‌چنين نتايج تجزيه همبستگي ساده حاكي از وجود همبستگي بين تمام صفات مورد بررسي بود. نتايج تجزيه همبستگي كانونيك بين دو گروه صفات نشان داد كه اولين جفت متغير كانونيك (V1W1) داراي بزرگترين ضريب همبستگي كانونيك (99/0=r) بود. متغير كانونيك V1 همبستگي مثبت و بالايي با صفات ميزان پتاسيم، نسبت پتاسيم به سديم و محتواي نسبي آب برگ پرچم و همبستگي منفي و بالايي با ميزان سديم برگ پرچم داشت. متغير كانونيك W1 نيز همبستگي مثبت و بالايي با كليه صفات مرحله جوانه‌زني داشت. بالا بودن همبستگي متغير كانونيك V1 با صفات مرحله گل‌دهي حاكي از آن است كه ارقام داراي درصد جوانه‌زني، سرعت جوانه‌زني، طول ريشه‌چه، طول ساقه‌چه، وزن خشك ريشه‌چه و وزن خشك ساقه‌چه بالا در مرحله جوانه‌زني داراي ميزان پتاسيم، نسبت پتاسيم به سديم و محتواي نسبي آب برگ پرچم بالا و ميزان سديم پايين در برگ پرچم مي‌باشند. متغير كانونيك V1W1 تقريبا % 49/79 از تغييرات صفات مرحله گلدهي را توجيح مي‌كند. بنابراين مي‌توان نتيجه گرفت كه انتخاب گياه بر اساس صفات مرحله جوانه‌زني در شرايط تنش شوري منجر به انتخاب ارقام متحمل به شوري خواهد شد.