مقايسه اجمالي بين مديريت اسلامي و مديريت غربي

مديريت از جمله علومي است كه به دليل ارتباط مستقيم با انسان ها اهميت ويژه اي دارد. اين اهميت از آنجا ناشي مي شود كه انسان ها به عنوان يكي از منابع مورد استفاده در سازمان و به رغم محدوديت ديگر منابع، از نظر كيفي نامحدود هستند.به سخن ديگر، در صورت وجود شرايط و محيط مناسب براي بالندگي انسان ها، حدي براي توانايي ها و قابليتهاي آنان نمي توان متصور شد. در اينجاست كه مديريت نه تنها به مثابه يك علم كه به عنوان يك هنر، پا به عرصه مي گذارد، يعني هنر بهره برداري و از قوه به فعل در آوردن توانايي هاي انسان. بديهي است كه امكان وقوع عكس اين جريان نيز وجود دارد. پس آنچه سمت و سوي چنين جرياني را تعيين مي كند، نوع مديريت و نحوه نگرش مدير است. مديران نه تنها وظيفه پيوند محيط بيروني و دروني سازمان را به عهده دارند، بلكه در درون سازمان نقش يك اسوه را نيز ايفا مي كنند و ناگزير بايد به گونه اي رفتار و عمل نمايند كه حاصل آن، همگامي با محيط بيروني، انجام تعهدات دروني، تامين اهداف سازماني و فردي، نيل به كمال انساني و ... باشد. آنچه رهبر و مدير را از ديگران متمايز مي سازد، ميزان نفوذ و تاثيرگذاري آنان بر كاركنان به منظور انجام وظايف و دستيابي به اهداف است و يكي از لوازم نفوذ بر ديگران ، همسويي سخن و عمل با يكديگر است. اين مساله آنگاه كه بحث ارزش هاي ديني و فرهنگي مطرح مي شود،‌ دقت نظر بيشتري را طلب مي كند. چرا كه حرمت باورها و ارزشها، تنها با عمل بدانها حفظ مي شود. تفاوت بارز ميان مديريت اسلامي و مديريت غربي هم،‌ ناشي از حاكميت ارزشهاي ديني بر مديريت اسلامي است، لذا با توجه به اينكه در اسلام،‌ هدف، تكامل انسانها در جهت قرب الهي است، مديريت اسلامي نمي تواند بدون عنايت به اين غايت، روشها و شيوه هاي اداره امور را تبيين و تدوين كند،‌ هر چند آن دسته از نظريه هاي مديريت غربي كه نافي ارزشهاي اسلامي و فرهنگي جامعه نيستند، قابل استفاده و استناد تلقي مي شوند ولي هدف از پرداختن به مديريت اسلامي، طراحي اصول مديريت بر اساس ارزشهاي ديني و متناسب با فرهنگ جامعه است.