شماره ركورد كنفرانس :
4430
عنوان مقاله :
نشانه‌شناسي سكوت در نمايش راديويي بررسي موردي كاركردهاي سكوت ارتباطي در نمايش‌هاي راديونمايش
پديدآورندگان :
سيدجلالي بدري‌السادات b.jalali@alzahra.ac.ir دانشجوي دكتري زبان‌شناسي، دانشگاه الزهرا(س) , عباسي آزيتا a.abbasi@alzahra.ac.ir استاديار گروه زبان‌شناسي، دانشگاه الزهرا(س) , سيدجلالي مينو‌السادات Minoo.6687@gmail.com دانشجوي كارشناسي ارشد ادبيات نمايشي، دانشگاه آزاد اسلامي واحد تهران مركزي
كليدواژه :
سكوت , نشانه‌شناسي , نمايش راديويي
عنوان كنفرانس :
نخستين همايش ملي زبان و رسانه
چكيده فارسي :
راديو از ابزارهاي مهم ارتباط جمعي است كه نقش عمده‌اي در ارتقاي فرهنگي مخاطبان خود ايفا مي‌كند. شناخت امكانات متني و نشانه‌شناختي نمايش‌هاي راديويي، به‌عنوان يكي از پرطرفدارترين برنامه‌هاي راديو، مي‌تواند فرايند توليد محتوا در اين رسانه را سهولت بخشد. سكوت كه يكي از مؤلفه‌هاي اصلي در شكل‌گيري گفتمان نمايش راديويي به شمار مي‌آيد، به دليل ويژگي‌هاي منحصربه‌فردِ صرفاً شنيداري راديو، جايگاه متفاوتي در پيدايش معنا در دنياي درام راديويي دارد. مقاله حاضر، با بهره‌گيري از چارچوب نظري ميشل افرات (2011)، كاركردهاي مختلف سكوت ارتباطي در نمايش‌هاي راديويي را مورد مطالعه قرار مي‌دهد. به باور افرات، سكوت در تعامل با گفتار در سه بُعد پيرازباني (نمايه)، زباني (نماد) و فرازباني (شمايل) نگاشت پيدا مي‌كند. هدف از اين پژوهش توصيفي، اين است كه بدانيم كاركردهاي سكوت ارتباطي، در حين كمك به فضاآفريني درام، به چه شيوه‌هايي در گفتمان نمايش راديويي بازنموده مي‌شود. به اين منظور، سه نمايش راديويي با عناوين «دو برادر»، «شب‌تاب» و «پشت خاكريز زمان» از سه ژانر داستاني متفاوت كه همگي در دي‌ماه 1395 از راديو نمايش پخش شدند، به شيوه تصادفي انتخاب و رصد شدند. داده‌هاي پژوهش نشان مي‌دهند كه هر سه بُعد سكوت را مي‌توان در قالب نشانه‌هاي نمايه‌اي، زباني و شمايلي در نمايش راديويي يافت. از طرفي مشاهده شد كه به دليل مختصات ويژه راديو و محدوديت در طولاني‌شدن سكوت مطلق، وقوع بُعد فرازباني سكوت به شكل «ناگفته» در مرتبه اول و بعد از آن در بُعد پيرازباني سكوت به شكل سكوت نمايه‌اي در نمايش‌هاي راديويي محتمل‌تر است.
