تحليل مقايسه ‏اي مدلي مفهومي از تاب ‏آوري اقتصادي در عرصه اجتماع و ارائه مدل مفهومي مقاوسازي اقتصادي بر اساس انديشه ‏هاي مقام معظم رهبري

ادبيات تاب‏ آوري و خصوصاً تاب‏ آوري اقتصادي در چند دهه گذشته گستره نظري و كاربردي قابل‌توجهي يافته و انواع مدل‏ها و چارچوب‏هاي مفهومي در سطوح سازماني، اجتماعي و ملي سعي در مقاوم‏سازي اقتصادها داشته ‏اند. اقتصاد ايران نيز در دو دهه اخير حسب پويايي‏هاي درون‌زا و همچنين چالش‏ها و شوك‏هاي بيروني وارده بر آن، بيش‌ازپيش رو به مقاوم‏سازي اقتصادي آورده كه اين مهم را با مطالبه و ابلاغ «سياست‏هاي كلي اقتصاد مقاومتي» از سوي مقام معظم رهبري (حفظه ‏الله) و گفتمان‏ نخبگاني و مردمي حاصل از آن، شاهد هستيم.حال پرسش اصلي اين است كه آيا مدل‏‏ها و چارچوب‏‏‏هاي نظري موجود در ادبيات علمي‏ تاب‏آوري اقتصادي به‏ ويژه مدل‏هايي كه با تأكيد بر عرصه اجتماع از ابعاد جامعي برخوردارند، از سازگاري لازم با انديشه مقام معظم رهبري (حفظه‏الله) و سياست‏‏‏هاي كلي ابلاغي از سوي ايشان برخوردار هستند يا خير؟؛ براي حصول به پاسخ، با اتخاذ روش‏هاي توصيفي-تحليلي و اسنادي-كتابخانه ‏اي، ضمن مروري بر ادبيات علمي تاب‏ آوري اقتصادي با تأكيد بر عرصه اجتماع، مدل P.E.O.P.L.E.S. به‌عنوان مدل مختار، انتخاب شد. همچنين با استفاده از روش نظريه داده ‏بنياد و كدگذاري 40 مورد از سياست‏هاي كلي نظام، مدل مفهومي «تاب‏ آوري و مقاوم‏سازي اجتماعي-اقتصادي بر اساس انديشه مقام معظم رهبري (حفظه ‏الله)»، استخراج گرديد. در نهايت از تلفيق و تجميع دو مدل مفهومي P.E.O.P.L.E.S. و مدل مفهومي برآمده از سياست‏هاي كلي، مدل نهايي تحت عنوان مدل «مقاوم‏سازي اقتصادي-اجتماعي»، ارائه شد كه مي‏توان آن را ويرايش ارتقاءيافته و بومي‏ شده‏اي از مدل P.E.O.P.L.E.S. دانست، به‌نحوي‌كه اين مدل مفهومي به‌دست‌آمده شامل هفت بعدِ توسعه و پيشرفت اقتصادي، زيرساخت‏هاي فيزيكي و اطلاعاتي-ارتباطاتي، مباحث جمعيتي، مسائل و امور فرهنگي/اجتماعي، مباحث اجرايي-تقنيني، توسعه و تحول آموزش، علم و فناوري، منابع طبيعي، زيست‏محيطي و اكولوژيكي، و 204 مؤلفه مي‏ باشد. در پايان و به‌عنوان ماحصل سياستي مدل مذكور، دلالت‏هاي سياستي مدل در دو قالب دلالت‏هاي شكلي و دلالت‏هاي محتوايي ارائه شد و پيشنهاداتي جهت توسعه و تكميل مدل ذكر گرديد.