مروري بر خصوصيات اكولوژيكي و فارماكولوژي گياه زوفا (Hyssopus officinalis L.)

زوفا با نام علمي Hyssopus officinalis L. يكي از مهم‌ترين گياهان دارويي بومي ايران است كه كمتر مورد توجه قرار گرفته است. اين مطالعه با هدف شناخت شكل ظاهري، پراكنش رويشگاهي، نياز‌هاي اكولوژيكي، كشت، پتانسيل‌هاي دارويي و درماني و فيتوشيميايي گياه زوفا صورت گرفته است. اين گونه داراي عمر 5 تا 7 سال مي‌باشد و در اراضي آهكي مناطق خشك تا ارتفاع 2300 متري گسترش دارد. ماده اصلي اين گونه، ماده گليكوزيدي مشابه هسپريدين، كولين، لاكتون، فيتوسترول، پينن، تانن، رزين و ترپن مي‌باشد كه در صنايع دارويي و غذايي كاربرد دارد. اين گياه كاربردهاي درماني مختلفي از جمله اثر نيرودهنده، آرام‌كننده سرفه، خلط‌‌‌‌‌‌‌آور، مقوي معده و ضد كرم مي‌باشد كه در بيماري‌هاي سينه، جهت رفع عوارض برونش‌ها، خصوصا آسم مرطوب افراد مسن، عفونت ريه و سرماخوردگي، مورد مصرف درماني مي‌باشد. ضمنا در رفع كم‌خوني دختران جوان، ترشحات مهبلي، تاخير وقوع قاعدگي ناشي از ضعف عمومي رماتيسم كهنه، عرق شبانه مسلولين، احساس چنگ‌زدگي در سينه، زردي، اسهال، بر برخي بيماري‌هايي مانند وجود سنگ در كليه و ضعف عمل آن موثر تشخيص داده شده است و اثر ضد قارچي و آنتي‌اكسيدان و ضد سرطان اين گياه ثبت شده است. بنابراين برنامه‌ريزي اصولي جهت توسعه فعاليت‌ها و حفاظت، احيا و بهره‌برداري از اين گياه در عرصه‌هاي طبيعي، ضروري مي‌باشد.