بررسي آلودگي آب آبياري و رويه بيروني سبزيهاي آبياري شده با پساب شهري همدان به كليفرمهاي روده اي

Occurrence of enteric coli-forms on irrigation water and outer surface of vegetables irrigated with sewage of Hamadan

اين پژوهش با هدف بررسي آلودگي آب و سبزيهاي آبياري شده با پسابهاي شهري، به كليفرمهاي رودهاي در شهر همدان انجام شد. نمونههايي از سبزهاي تره، جعفري، گشنيز، شويد، برگ چغندر و ريحان و نيز آب آبياري آنها ماهانه از خرداد تا شهريور سال 1390 از زمين هاي پيرامون شهر همدان برداشت شد. ميانگين فراواني اشرشيا كولي و كليفرمهاي روده اي در آب ها به ترتيب 78/5 و 83/11 log CFU/100 ml بود كه بسيار بيشتر از مرزهاي پيشنهاد شده براي آب آبياري براي سبزيهاي برگي بود. فراواني اشرشيا كولي در 50 درصد از نمونههاي سبزي به اندازه اي كم بود كه با روش بكاررفته در پژوهش در اندازه شمردني نبود. آبياري با پساب شهري پيامد چشم گيري بر آلودگي ميكروبي رويه بيروني سبزي هاداشت. فراواني كليفرم هاي روده اي در آب_ها و رويه بيروني سبزي ها در مرداد ماه بيشترين بود. همبستگي ميان فراواني باكتري هاي لاكتوز مثبت و منفي رويه بيروني سبزي ها با آنها در آب آبياري مثبت و نمايان تر (P 0.01) از آنها براي اشرشيا كولي بود (P 0.05) بنابراين در بهرهگيري از پساب شهري براي آبياري سبزيها، بخت آلودگي ميكروبي آنها به باكتريهاي رودهاي بالا است. پيشنهاد ميشود پيش از كاربرد دوباره، اين آبها با كلرزني گندزدايي شده و سپس در آبياري گياهاني كه خام خورده ميشوند، بكار روند.