بررسي تاثير نشست زمين بر ضرايب هيدروديناميكي خاك (مطالعه موردي: دشت ارسنجان)

در دهه گذشته، همزمان با رخداد خشكسالي و عدم مديريت مناسب در كشور خسارات جبران ناپذيري به آبخوان وارد شده است. حجم آب خارج شده از آبخوان در مقايسه با حجم تغذيه شده اين آبخوان ها بسيار زياد بوده كه سبب منفي شدن بيلان بسياري از دشت هاي كشور شده است. يكي از مخرب ترين نتايج منفي شدن بيلان، نشست زمين مي باشد. دشت ارسنجان واقع در استان فارس نيز به سبب خشكسالي هاي اخير شديدا دچار افت سطح آب زيرزميني گرديده است كه اين افت سطح آب زيرزميني نيز باعث بروز نشست زمين در قسمت قابل توجهي در دشت شده است. در اين تحقيق براي بررسي بيشتر تاثير افت سطح آب زيرزميني بر ضرايب هيدروديناميكي خاك دو دوره با فاصله زماني 20 ساله (سال آبي 72-1371 و سال آبي 92-1391) براي مدل PMWIN 5.3 در نظر گرفته شد. علت انتخاب اين دوره به علت وجود آمار سطح آب زيرزميني دشت ارسنجان از سال 1371 و مشاهده نشست قابل توجه زمين در سالهاي اخير بوده است. ابتدا مدل براي سال آبي 72-1371 اجرا و كاليبره گرديد و سپس هدايت هيدروليكي و ضريب ذخيره كاليبره شده براي سال آبي 72-1371 به عنوان ميزان اوليه هدايت هيدروليكي و ضريب ذخيره براي سال آبي 92-1391 در نظر گرفته شد و مدل دوباره براي اين سال اجرا و كاليبره گرديده شد. طبق نتايج مدلسازي هدايت هيدروليكي و ضريب ذخيره خاك در مركز دشت به طرف جنوب نسبت به دو دهه قيل كاهش يافته است. اين كاهش به سبب افت سطح آب زيرزميني و به طبع آن فشرده شدن خاك منطقه صورت گرفته است. كاهش هدايت هيدروليكي باعث كاهش سرعت آب در خاك شده، به همين سبب با برداشت بيشتر از اين مناطق جبران افت از مناطق اطراف با سرعت كمتري صورت ميگيرد و باعث فشرده شدن بيشتر و به طبع آن كاهش بيشتر ضرايب هيدروديناميكي خاك مي گردد.