اثرتبديل كاربري بر تركيب درختان و درختچه‌ها در شيب‌ ارتفاعي ذخيره‌ گاه جنگلي شمس‌آباد

اثر تخريبي كشت و زرع بر سطح و تركيب بافت درخت و درختچه‌اي جنگل‌هاي زاگرس عاملي‌است كه در دهه‌هاي اخير سبب از دست رفتن بخش بزرگي از منابع‌طبيعي اين بيوم شده است. يكي از متداول‌ترين اين فعاليت‌ها، ايجاد باغ در پايين دست جنگل و در مجاورت رودخانه‌هاي دائمي مي‌باشد. اين تحقيق نتيجه تغيير تركيب گونه - جنس درخت و درختچه‌اي اصلي (گون، بادام، زالزالك، ارس و بنه) ذخيره‌گاه جنگلي شمس‌آباد در استان چهارمحال و بختياري را به واسطه احداث باغ درمجاورت آن ارائه مي دهد.از ١٣ خط نمونه پياده شده، 4 خط نمونه از منطقه بدون باغ و 9 خط نمونه از مناطق باغي آغاز شدند. لذا فرض شد در 9 منطقه اخير اثرات دستيازي بشر بر تركيب گياهان چوبي بيشتر بوده است. سپس در يك دامنه تغييرات ارتفاعي500متري تركيب درختان و درختچه‌ها در پلات‌هاي ٢٠ آري بررسي شد.با استفاده از روش ميانگين متحرك، اغتشاشات (noises) كه اغلب پلاتهاي بدون درخت و درختچه بودند، حذف شدند و مسيرهاي تغيير ارتفاع به روش تحليل روند درصد افراد بررسي شدند. همينطور يك تجزيه واريانس با استفاده از دوعامل وجود و يا عدم وجود باغ در پايين‌دست و كلاسه‌هاي ارتفاعي انجام شد. نتايج نشان دادند كه تغيير ارتفاع و ايجاد باغ تنها بر تراكم درختچه‌هاي گون بي‌تاثير بوده است. افزايش درصد ارس با زيادشدن ارتفاع روندي بود كه در هر دو منطقه باغي و غير باغي ديده شد، با اين حال تغييرات روند در مناطق باغي شديد‌تر بود. درختان بنه و درختچه‌هاي بادام در ارتفاعات مياني حداكثر بودند و وجود باغ روند تغييراتشان را تغيير نداد. بيشترين تلاطم در روند تراكم زالزالك مشاهده شد. به اين صورت كه هرچند درمناطق طبيعي بيشترين تراكم زالزالك در ارتفاعات مياني مشاهده شد ولي با ايجاد باغ اين روند تقريبا معكوس شد و ارتفاعات مياني درصد نسبي كمتري را نشان دادند.