نگاهي به شكل گيري جوامع دوران روستانشيني آغازين در دشت هرسين، حوضة رودخانه گاماسياب

منطقه هرسين زيرمجموعه اي از مناطق شاخص فرهنگي و باستان شناسي زاگرس مركزي و از دشتهاي ميان كوهي مهم اين ناحيه محسوب مي شود و از نظر اقليمي هرسين جزء مناطق استپي كوهستاني (علفي و جنگلي)، با ميانگين نزولات جوي بين 350 تا 450 ميلي‌ليتر در سال است. اين ميانگين مناسب بارش ساليانه در كنار فرم ريخت شناسي خاص اين دشت زمينه مناسبي را براي شكل گيري و استقرار جوامع نوپا فراهم كرده است. با اين پيش زمينه، به منظور بررسي و مطالعه تحولات فرهنگي اين دشت پژوهشهاي باستان شناختي توسط نگارنده صورت گرفت. در طول اين پژوهش 9 محوطة نوسنگي مياني و جديد با شاخصه هاي دوران آغازين روستانشيني در زاگرس مركزي، شناسايي و مورد مطالعه و بعضا بازبيني قرار گرفت. اين مطالعه نشان مي دهد كه از يك طرف دشت ميانكوهي هرسين منابع قابل توجهي از سنگهاي مورد نياز صنعت ابزارسازي در اين دوران را فراهم كرده، به طوري كه برخي گروهها نظير محوطة كل كش وند وسطي، خودشان به توليد تخصصي ابزار پرداخته اند و از ديگر موقعيت مناسب اين دشت آبرفتي در حوضة رود گاماسياب، زمينه را براي برپاسازي جوامع نخستين روستانشين با طيف وسيع اقتصادي فراهم آورده اند از اين جمله مي توان به محوطة شاد آباد سفلي اشاره كرد كه مجموعة متنوع دست افزارهاي سنگي اين محوطة گوياي وجود نيازهاي متنوع و پيچيده تر نسبت به جوامع پيش تر خود است. در اين مقاله ضمن معرفي اين محوطه هاي نوسنگي و بررسي و تحليل آثار آنها، به تبيين جايگاه باستان شناختي دشت هرسين در دوران نخستين روستانشيني زاگرس مركزي پرداخته شده است